Sinabi ni Mico Clavano, tagapagsalita ng Department of Justice (DOJ), na ang ahensya ay naghahanda ng isang briefer sa mga legal na opsyon na mayroon si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. sakaling maglabas ang International Criminal Court (ICC) ng warrant of arrest para sa mga taong natukoy sa pagsisiyasat nito sa mga pagpatay na may kinalaman sa droga noong administrasyong Duterte.
Ito ay nangangailangan ng konteksto.
PAHAYAG
Sa isang panayam noong Mayo 8, ipinaliwanag ni Clavano kung bakit naghahanda ang DOJ ng ICC briefer para kay Marcos. Sinabi niya:
“Aware naman tayo na ‘yung policy na ‘yan ng gobyerno na hindi papasukin ang ICC ay posible namang mag-iba. So it’ll have to be a very objective briefer para malaman ni presidente kung paano siya gagalaw once the ICC warrants of arrest, if ever, are issued. Then, he will know kung ano ‘yung mga legalities, ‘yung mga options niya, at ‘yung mga remedies din.”
(“Alam naman natin na ‘yung policy na ‘yan ng gobyerno na hindi papasukin ang ICC ay posible namang mag-iba. Kaya kailangan itong maging napaka-objective briefer para malaman ni presidente kung ay lumabas. Nang sa ganoon, malalaman niya kung ano ‘yung mga legalidad, ‘yung mga opsyon niya, at ‘yung mga remedyo din.”)
Pinagmulan: ANC 24/7 YouTube Channel, DOJ prepares legal briefer on ICC’s possible arrest of ex-Pres. Duterte | ANC, May 8, 2024, | ANC, Mayo 8, 2024, panoorin mula 0:38 hanggang 1:04
ANG KATOTOHANAN
Bagama’t layunin ng DOJ briefer na bigyan si Marcos ng mga legal na opsyon na mayroon siya at ang mga implikasyon nito, ang dokumento ay hindi nagpapahiwatig ng pagbabago sa posisyon ng administrasyon na hindi sumunod sa anumang warrant of arrest na maaaring ilabas ng ICC, paliwanag ni Clavano.
Sa isang hiwalay na panayam sa parehong araw, nilinaw niya na ang paninindigan ng administrasyon sa isyu ay “hindi nagbago,” at hindi makikipagtulungan o makikipag-ugnayan sa ICC.
“Iyan ang aming paninindigan sa ngayon, ngunit tulad ng gagawin ng sinumang legal na tagapayo sa isang kliyente, magsasagawa sila ng angkop na pagsisikap sa pagpapakita sa kanilang kliyente ng lahat ng posibleng opsyon na magagamit at iyon ang ginagawa namin ngayon,” sabi ni Clavano sa magkahalong Ingles at Filipino.
Tinanong noong nakaraang taon kung susunod ang Pilipinas sa anumang kahilingan mula sa ICC na mag-isyu ng warrant, sinabi ni Justice Secretary Jesus Crispin “Boying” Remulla:
“Hindi. Wala silang gagawin dito, eh. Wala silang kinalaman sa atin dito. At ano gagawin nila, papasukin nila tayo? Gusto ba nilang pasukin tayo bilang isang kolonya na naman? Eh, tapos na ‘yun, eh.”
Pinagmulan: ABS-CBN News, DOJ Secretary Remulla holds press briefing | ABS-CBN News, Hulyo 17, 2023, panoorin mula 3:39 hanggang 3:56
Ang ibang opisyal sa administrasyong Marcos ay nagpahayag na ang bansa ay hindi magpapatupad o kikilalanin ang anumang warrant mula sa ICC, sakaling magkaroon nito.