Ang isang online post ng isang netizen na nagrerekomenda ng katas ng dahon ng papaya ay hindi kumpletong larawan ng epekto nito bilang “lunas” sa dengue.
Ang Facebook (FB) post, na naibahagi nang higit 183,000 beses, ay patuloy na kumakalat habang ang bansa ay nahaharap sa isang pambansang epidemya ng dengue na idineklara ng Department of Health (DOH) noong Agosto 6.
PAHAYAG
Habang dumami ang bilang ng mga kaso ng dengue sa buong bansa, inilathala ng pahina ng FB na Kapitans WORLD noong Hulyo 8 kung paano kumuha ng katas sa mga dahon ng papaya, na nagsabing ang katas nito ay isang “epektibong paggamot” sa sakit.
Ang pahina, na naglalathala ng mga post tungkol sa iba pang mga halamang gamot na gawa sa bahay at “mga benepisyo sa kalusugan” ng ilang mga pagkain, ay nagbigay ng mga tagubilin sa pagkuha ng katas sa pamamagitan ng pagdurog ng mga dahon ng papaya, at inireseta sa mga taong may dengue na uminom ng isang kutsara ng katas ng dahon ng papaya, isang kutsara ng asukal o pulot, at isang baso ng tubig, tatlong beses sa isang araw. Sinabi nito na ang “dengue ay mawawala” pagkatapos ng dalawang araw na pag-inom ng juice.
Kinuwestiyon ng Kapitans WORLD kung bakit hindi tinuturuan ng DOH ang publiko tungkol sa sinasabing lunas:
“BAKIT AYAW ITURO NANG DOH NA ANG MABISANG GAMOT SA DENGUE AY ANG KATAS SA DAHON NANG PAPAYA. . . . .ang katas na makuha sa dahon nang papaya ay may taglay na maibalik ang tamang platelets sa katawan natin. . . .”
Pinagmulan: Kapitans WORLD Facebook page, Hulyo 8, 2019
Nagbigay din ang pahina ng mga link sa isang video ng pagtuturo na nai-post nitong Hulyo 10 sa kanyang YouTube channel, na pinangalanan ding Kapitans WORLD. May pamagat na “The most effective cures for dengue fever”” at nagpakita ng isang lalaki na nagtuturo kung paano gawin ang juice gamit ang isang blender. Ang footage ay napanood ng higit 8,000 beses.
ANG KATOTOHANAN
Ang pagiging epektibo ng katas ng dahon ng papaya bilang paggamot para sa dengue ay sinusuri pa rin. Gayunpaman, ang mga paunang pag-aaral ay nagpapakita na ang juice ay talagang may kakayahan na itaas ang antas ng platelet ng mga pasyente ng dengue.
Ang mga taong may dengue virus ay maaaring mabawasan ang bilang ng mga platelet at platelet dysfunction habang tumatagal ang sakit, ayon sa mga 2007 patnubay sa sakit ng World Health Organization (WHO) at isang primer ng DOH.
Ang Philippine Institute of Traditional and Alternative Health Care (PITAHC), isang kadikit na tanggapan ng DOH na nangunguna sa pananaliksik at pagsulong ng tradisyunal na medisina, ay kinikilala ang mga lokal at dayuhang talaan at pag-aaral na nakitang may mga positibong epekto sa mga pasyente ng dengue ang dahon ng papaya.
Sa isang email sa VERA Files, sinabi ng PITAHC na ang paggamit ng dahon ng papaya bilang panggamot ay “naitala sa pamamagitan ng mga kwento” sa bansa at nagbigay ng isang link sa Philippine Knowledge Digital Library on Health (PKDLH) — isang pambansang database ng tradisyunal na gamot na “natipon mula sa gawain ng mga mananaliksik at iskolar. “Ipinakita nito na ang mga dahon ng papaya ay ginagamit bilang panggamot sa dalawang focus group at isang komunidad, ngunit hindi na nagbigay ng detalye ang database.
Samantala, tinukoy din ng PITAHC ang mga pag-aaral sa ibang bansa na naitala sa Encyclopedia of Common Medicinal Plants in the Philippines Volume I na may nakitang pag-asa sa paggamit ng mga dahon ng papaya bilang panggamot sa dengue. Ang mga ito ay:
- isang pag-aaral noong 2011 sa Pakistan na nakakita sa mga dahon ng papaya ng “potensyal na aktibidad laban sa dengue fever” matapos ang isang 45-taong-gulang na lalaking pasyente na may dengue ay uminom ng katas nang dalawang beses sa isang araw sa loob ng limang araw, at
- isang pag-aaral noong 2013 sa Malaysia na nakitang ang mga uminom ng katas ng dahon ng papaya sa isang pagsubok na kinasasangkutan ng 228 na mga pasyenteng may dengue ay nadagdagan ang bilang ng platelet.
Gayunpaman, binigyan din ng diin ng PITAHC na ang mga malalaking klinikal na pagsubok ay kailangan pa ring isagawa upang matukoy ang pagiging epektibo ng panggamot. Nabanggit nito ang isang pag-aaral noong 2016 sa India, na inilathala sa International Journal of Applied and Basic Medical Research, na nagsabi:
“[Carica] papaya leaf extract can be considered as a potential candidate for increase in platelet count in patients of dengue; however, there is need of high-quality evidence in the form of large clinical trials before a decision related to the use of such extract is made
(Ang katas ng dahon ng [Carica] papaya ay maaaring isaalang-alang bilang isang potensyal na kandidato para sa pagtaas sa bilang ng platelet sa mga pasyente na may dengue; subalit, kailangan ng mataas na kalidad na katibayan sa anyo ng mga malalaking klinikal na pagsubok bago magawa ang isang desisyon na may kaugnayan sa paggamit ng naturang katas).”Pinagmulan: Efficacy and safety of Carica papaya leaf extract in the dengue: A systematic review and meta-analysis, International Journal of Applied and Basic Medical Research, Okt.-Dis. 2016.
Bukod sa mga dahon ng papaya, ang mga dahon ng tawa-tawa ay naging paksa rin ng pananaliksik sa mga halamang gamot para sa dengue. Ang tawa-tawa ay naitala sa PKDLH at Encyclopedia of Common Medicinal Plants of the Philippines, ngunit nabanggit na ang huli ay kulang ang klinikal na katibayan na sumusuporta sa pagiging epektibo nito.
Bilang karagdagan, ang DOH, WHO, at ang Centers for Disease Prevention and Control sa Estados Unidos ay nagsabi na sa kasalukuyan ay walang tiyak na panggamot para sa dengue, ngunit maari itong mapamahalaan habang maaga.
Mga Pinagmulan
Centers for Disease Control and Prevention website, “Dengue: Symptoms and treatment,” May 3, 2019
Charan, J., Goyal, J., Saxena D., and Yasobant S., “Efficacy and safety of Carica papaya leaf extract in the dengue: A systematic review and meta-analysis,” International Journal of Applied and Basic Medical Research, Oct.-Dec. 2016
Dayrit, F. and Macahig, R. “Papaya,” Encyclopedia of Common Medicinal Plants of the Philippines Volume I, January 2014
Dayrit, F. and Macahig, R. “Tawa-tawa,” Encyclopedia of Common Medicinal Plants of the Philippines Volume I, January 2014
Department of Health website, Dengue Health Advisory, n.d.
Personal communication, Philippine Institute of Traditional and Alternative Health Care, Aug. 15, 2019
Personal communication, Philippine Institute of Traditional and Alternative Health Care, July 25, 2019
Personal communication, Philippine Institute of Traditional and Alternative Health Care, July 30, 2019
Philippine Traditional Knowledge Digital Library on Health
Nisar, A., Fazal, Hina, F., Ayaz, M., et al, “Dengue fever treatment with Carica papaya leaves extracts,” Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine, August 2011
Soobitha, S., Tan, C., Kee, C., et al, “Carica papaya Leaves Juice Significantly Accelerates the Rate of Increase in Platelet Count among Patients with Dengue Fever and Dengue Haemorrhagic Fever,” Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2013
World Health Organization website, “Dengue and severe dengue,” April 15, 2019
World Health Organization website, “DENGUE Guidelines for diagnosis, treatment, prevention and control,” 2009
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)
