Sinabi ni Sen. Imee Marcos na ang kanyang pamilya, na tumakas sa Hawaii noong 1986 EDSA People Power Revolution, ay itinapon sa loob ng 36 na taon “nang hindi [sila] makauwi” sa Pilipinas.
Ito ay hindi totoo.
PAHAYAG
Sa isang panayam kay anchor Karen Davila sa programang Headstart ng ANC, ipinahayag ni Marcos ang kanyang pagkadismaya sa mga kaguluhang nangyayari sa loob ng alyansa ng UniTeam. Sabi niya:
“As I’ve said many times, we are the most fortunate family on earth, with the grace and blessing of a second chance, a second chance that was very, very hard fought over 36 years. 36 years of exile when you couldn’t come home. 36 years na, sabihin ko na, napakahirap hindi ko naman pinag-uusapan, natapon kami kung saan-saang dulo ng daigdig. Napakahirap no’n, eh. Ipinaglaban namin ‘to, eh. And yet, here we are, hulog ng langit po. Binigay ng Panginoon, a second chance – perhaps the last chance – for my family to once again redeem itself.”
(“Tulad ng sinabi ko nang maraming beses, kami ang pinakamapalad na pamilya sa mundo, na may biyaya at pagpapala ng pangalawang pagkakataon, isang pangalawang pagkakataon na napakahirap na pinaglaban sa loob ng 36 na taon. 36 na taong pagkakatapon nang hindi ka makauwi. 36 years na, sabihin ko na, napakahirap hindi ko naman pinag-uusapan, natapon kami kung saan-saang dulo ng daigdig. Napakahirap no’n, eh. Ipinaglaban namin ‘to, eh. At ganunpaman, narito kami, hulog ng langit po. Binigay ng Panginoon, isang pangalawang pagkakataon — marahil ang huling pagkakataon — para sa aking pamilya na muling tubusin ang sarili.”)
Pinagmulan: ANC 24/7, Headstart: PH Senator Imee Marcos on people’s initiative for cha-cha, Duterte tirades vs Marcos, Peb. 1, 2024, panoorin mula 5:33 hanggang 6:14
ANG KATOTOHANAN
Ang mga Marcos ay nanirahan sa pagkatapon sa loob lamang ng lima, hindi 36, na taon.
Noong Agosto 1991, pinahintulutan ni pangulong Corazon Aquino ang kanilang pagbabalik sa Pilipinas, na may layuning dalhin si Imelda Marcos sa paglilitis para sa higit sa 60 mga kasong kriminal at sibil, kabilang ang graft at tax evasion.
Kasunod ng kanilang pagbabalik sa bansa 33 taon na ang nakalilipas, ang dating unang ginang at ang kanyang mga anak na sina Imee at Ferdinand Jr. ay nakabalik sa entablado ng pulitika sa Pilipinas.
Sila ay humawak ng mga elective na posisyon sa parehong lokal at pambansang antas. Ang bunsong anak na si Irene Marcos-Araneta ay nanatili sa background at hindi tumakbo para sa anumang elective post.
BACKSTORY
Namatay habang naka-exile sa Honolulu noong Setyembre 1989 ang napatalsik na pangulong Ferdinand Marcos Sr. Dinala sa Pilipinas ang kanyang mga labi noong Set. 7, 1993.
Naiulat na tumakas si Imee sa Morocco, gamit umano ang pekeng Bolivian passport, kasama ang kanyang partner noon na si Tommy Manotoc, matapos manirahan sa exile sa Hawaii.
(Basahin ang When Imee fled with a fake Bolivian passport)
Dumating si Imelda sa Pilipinas noong Nob. 4, 1991. Dalawang beses siyang tumakbo sa pagkapangulo noong 1992 at 1998 ngunit natalo sa parehong halalan. Noong 1995, nanalo siya sa pagka-kongresista para sa unang distrito ng Leyte, at nang maglaon, noong halalan noong 2010, 2013, at 2016, naging kinatawan niya ng unang distrito ng Ilocos Norte sa House of Representatives. Bagama’t sa unang nagpaplanong tumakbo bilang gobernador ng Ilocos Norte noong 2019, umatras siya kasunod ng hatol sa kanya sa kasong graft noong 2018.
Si Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., na nanalo sa 2022 presidential elections, ay dumating ilang araw bago si Imelda, noong Okt. 31, 1991. Kasunod ng kanyang pagbabalik, dalawang beses siyang nahalal na kongresista ng ikalawang distrito ng Ilocos Norte, mula 1992 hanggang 1995 at 2007 hanggang 2010. Nauna nang nagsilbi bilang gobernador ng Ilocos Norte mula 1983 hanggang 1986, matagumpay siyang tumakbong muli noong 1998, nakumpleto ang tatlong magkakasunod na termino hanggang 2007. Bago nanalo sa pagkapangulo, nakasungkit siya ng puwesto sa Senado noong 2013 ngunit natalo sa 2016 vice presidential race.
Bago makakuha ng puwesto sa Senado noong 2019, nagsilbi si Imee Marcos bilang congresswoman ng ikalawang distrito ng Ilocos Norte sa tatlong magkakasunod na termino mula 1998 hanggang 2007. Naging gobernador din siya ng Ilocos Norte nang tatlong magkasunod na termino mula 2010 hanggang 2019.
Kasunod ng mga direktiba ng noo’y pangulong Rodrigo Duterte na nagresulta sa desisyon ng Korte Suprema na pabor sa kanila, ang mga labi ng napatalsik na pangulo ay inilipat mula sa Marcos family mausoleum sa Batac, Ilocos Norte patungo sa Libingan ng mga Bayani sa Taguig City noong Nob. 18, 2016 kung saan siya ay inilibing na may military honors sa kabila ng mga pampublikong protesta.
May nakita ka bang kaduda-dudang status, picture, meme, o iba pang post na gusto mong i-fact-check namin? Sagutan lang itong reader request form o i-message sa Viber ang VERA, the truth bot (Philippines).
Mga Pinagmulan
On the Marcoses’ return to the Philippines
- The Washington Post, IMELDA MARCOS RETURNS HOME, Nov. 4, 1991
- The New York Times, Imelda Marcos Returns to Philippines, Nov. 4, 1991
- Reuters, Fall and rise: Marcos family back in power in the Philippines, May 10, 2022
Government positions held by the Marcoses
- Inquirer.net, Timeline of Marcos family’s political comeback in Philippines, Nov. 8, 2016
- Rappler, TIMELINE: How the Marcoses made their political comeback, Feb. 25, 2017
- ABS-CBN News, A Timeline: The Marcos Family’s Return to Power (1991 to Present), Accessed on Feb. 2, 2024
On Ferdinand Marcos Sr.’s burial
- Philstar.com, Hero’s burial for Marcos: How did we get here?, Nov. 18, 2016
- Inquirer.net, Marcos timeline from birth to burial, Nov. 19, 2016
- Rappler, TIMELINE: The Marcos burial controversy, Nov. 18, 2016
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)
