Sinabi sa news release ng Presidential Communications Office noong Abril 13 na iminumungkahi ng National Food Authority (NFA) na mag-angkat ng 330,000 metriko tonelada ng bigas upang mapunan ang inaasahang kakulangan sa emergency buffer stock ng bansa.
Sa isang sulat sa pangulo, inirekomenda ng NFA na gawin ito sa pamamagitan ng isang government-to-government transaction na padadaanin sa Department of Social Welfare and Development (DSWD).
Noong Abril 18, gayunpaman, sinabi ni Department of Agriculture (DA) Undersecretary Mercedita Sombilla na hindi na mag-aangkat ang NFA dahil labag ito sa batas.
Maaari bang mag-angkat ng bigas ang NFA para sa kanyang emergency buffer stock?
1. Ano ang mandato ng NFA?
Ang NFA ay isang ahensya ng gobyerno na namamahala sa pagbili ng palay at pagpapanatili ng pinakamainam na antas ng rice buffer stock sa bansa.
Ito ay inatasan na “pamahalaan nang mahusay at epektibo ang pagkuha, kalidad ng pagpapanatili, at disposisyon ng buffer stock sa panahon ng mga emergency at kalamidad.”
Dating kilala bilang National Grain Authority, ang NFA ay itinatag sa pamamagitan ng Presidential Decree (PD) No. 4 noong 1972 upang isulong ang paglago at pag-unlad ng industriya ng butil ng bansa.
Noong 2014, ang NFA ay na-reassign sa Office of the President sa pamamagitan ng Executive Order No. 165. Ang tungkulin ng ahensya ay nauwi sa pagtiyak sa food security ng bansa at ang supply at price stability ng bigas sa pamamagitan ng iba’t ibang aktibidad at estratehiya
Gayunpaman, sa paglagda sa Rice Tariffication Law o Republic Act No. 11203 noong 2019, ang NFA ay nabago mula sa isang trading at regulating agency tungo sa isang buffer stocking agency na lamang.
Sa kasalukuyan, ang NFA ay nagbebenta ng bigas sa mga ahensya ng gobyerno at wholesaler sa halagang P25 kada kilo sa pamamagitan ng Kadiwa program. Ito ay sumusunod sa isang “buy high, sell low” formula, kung saan bumibili ito ng palay mula sa mga lokal na magsasaka sa isang fixed support price, pinoproseso ang mga ito sa bigas sa tulong ng mga lokal na miller at ibinebenta ang bigas nang palugi.
2. Maaari bang mag-angkat ng bigas ang NFA para sa emergency buffer stock ng bansa?
Noong Pebrero 2019, nilagdaan noon ni Pangulong Rodrigo Duterte ang Rice Tariffication Law na muling nakatuon sa tungkulin ng NFA.
Inatasan nito ang ahensya na “panatilihin ang sapat na rice buffer stock na kukunin lamang mula sa mga lokal na magsasaka” gayundin ang pamamahagi ng bigas sa panahon ng emergency at kalamidad at pagpapanatili ng disaster relief program ng gobyerno.
Ang batas ay nagpapahintulot sa pribadong sektor na malayang mag-angkat ng bigas na napapailalim sa isang taripa. Ang lahat ng nag-aangkat ng bigas, gayunpaman, ay dapat kumuha ng Sanitary at Phytosanitary Import Clearance mula sa Bureau of Plant and Industry (BPI) at sumunod sa iba pang alituntunin sa pag-angkat na itinakda ng BPI at DA sa ilalim ng RA 11203.
Binanggit sa importation plan na una nang iminungkahi ng NFA ang isang government-to-government transaction na gagawin sa pamamagitan ng DSWD.
Gayunpaman, sinabi ni DA undersecretary for rice industry development Leo Sebastian sa panayam ng VERA Files na sa normal na kalagayan, hindi pinapayagan ang government-to-government rice importation gamit ang NFA funds.
“Kung NFA ang gagamit ng credit lines, saka siya ‘yung magpi-finance, hindi pwede,” sinabi ni Sebastian.
“Ang pangamba lang talaga ni presidente ay ‘yung mababang antas ng buffer stock ng NFA. Kaya tinitiyak din namin sa kanya na mayroon kaming sapat na suplay. Kailangan lang nating itulak ang NFA para makakuha ng mas maraming stock sa lokal. ‘Yun ang kailangang gawin,” idinagdag niya.
Ipinaliwanag ni Sebastian na ang government-to-government importation ay maaaring pahintulutan ng pangulo sa panahon ng emergency kapag may malaking kakulangan sa lokal na suplay ng bigas. Ang Philippine International Trading Corporation ang mamamahala sa naturang emergency importation.
3. Bakit ito mahalaga?
Sa panayam ng The Philippine Star noong Abril 10, sinabi ni Agriculture Assistant Secretary and Deputy Spokesperson Rex Estoperez na lalong bababa ang imbentaryo ng bigas sa bansa kung hindi na makakapagtanim ng palay ang mga magsasaka, lalo na ang mga nasa rain-fed areas, dahil maraming bukirin ang nagsisimulang matuyo bago ang inaasahang tagtuyot sa ikalawang kalahati ng 2023.
Noong Marso, in-upgrade ng Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration ang pagsubaybay sa temperatura ng karagatan sa isang El Niño Watch, na may 55% na posibilidad na maideklara ang El Niño.
Ayon sa weather forecaster ng estado, ang El Niño ay nailalarawan sa pamamagitan ng “hindi karaniwang mas mainit kaysa sa average na temperatura sa ibabaw ng dagat sa gitna at silangang equatorial Pacific” na nagreresulta sa inaasahang mas mababa sa normal na pag-ulan, dry spells at tagtuyot sa ilang lugar ng bansa.
Sa isang panayam sa video noong Abril 13, sinabi ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na bagama’t tila sapat ang suplay ng bigas sa bansa para sa natitirang bahagi ng taon, masyadong mababa ang buffer stock ng NFA kaya maaaring kailanganin ng gobyerno na bumili ng mas maraming bigas mula sa lokal na mga producer at sa ibang bansa.
Pagkaraan ng halos isang linggo, gayunpaman, iniulat ng DA na nanatiling matatag ang suplay ng bigas sa bansa.
Tinataya ng isang pag-aaral ng National Rice Program ng DA na ang stock ng palay sa pagtatapos ng unang quarter ng 2023 ay nasa 5.66 million metric tons at sapat para sa 51 araw.
Inulit ito ni Sebastian sa VERA Files, at idinagdag na sapat ang suplay ngunit kung magkakaroon ng kakulangan sa bigas, ang pribadong sektor ay palaging makakapag-angkat ng higit pa.
“Wala namang nagpapahinto [sa pribadong pag-angkat] at ang gobyerno ay maaari rin mag engganyo sa pribadong sektor na magpasok pa ng mas marami,” sinabi niya.
Gayunpaman, nagbabala ang ahensya sa posibleng pagtaas ng presyo. Ayon sa ulat, tumaas ang farmgate prices para sa dry palay noong Abril 3 sa P21.07 kada kilo kumpara sa P19.23 noong Marso.
Sinabi ng DA na habang ang tag-araw ay nagbibigay ng “mas magandang kondisyon para sa pagpapatuyo ng bagong ani na palay,” maaaring tumaas ang mga presyo depende sa “anumang pagbabago sa sitwasyon” tulad ng karagdagang halaga dahil sa mataas na kalidad ng tuyong palay.
May nakita ka bang kaduda-dudang status, picture, meme, o iba pang post na gusto mong i-fact-check namin? Sagutan lang itong reader request form o i-message sa Viber ang VERA, the truth bot (Philippines).
Mga Pinagmulan
Presidential Communications Office, PBBM assures ample supply of rice; admin doing its best to control price of rice, April 13, 2023
National Food Authority, Letter to the Office of the President, March 29, 2023
NFA will no longer import rice
- ABS-CBN News, NFA will no longer import rice for buffer stock, DA confirms, April 17, 2023
- Philstar.com, DA drops plan for NFA to import 330,000 MT rice, April 18, 2023
- Inquirer.net, NFA abandons planned rice importation, April 18, 2023
National Food Authority, NFA, in Restrospect, accessed April 24, 2023
Official Gazette, Presidential Decree No. 4, s. 1972, Sept. 26, 1972
Official Gazette, Executive Order No. 165, s. 2014, May 5, 2014
Official Gazette, Republic Act No. 11203, Feb. 14, 2019
National Food Authority, Buying/Selling Price, accessed April 24, 2023
Department of Agriculture, DA Bulletin No. 1 on Rice: Understanding the Rice Tariffication Law (RTL) or RA 11203, Sept. 10, 2019
Leo Sebastian, Personal communication (Zoom interview), May 20, 2023
Philstar.com, El Niño to affect rice production – DA, April 10, 2023
Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration, EL NIŇO WATCH, March 24, 2023
Presidential Communications Office, President Ferdinand R. Marcos Jr. on Thursday assured the public, April 13, 2023
Department of Agriculture, DA assures stable rice supply amid El Niño threat, April 18, 2023
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)
Read other interesting stories:
Click thumbnails to read related articles.
