Maling iginiit ng kolumnistang si Rigoberto “Bobi” Tiglao ng The Manila Times na ang Palimbang massacre ay “peke” at “inimbento” para makakuha ng kabayaran mula sa Human Rights Violations Reparations Law ng Pilipinas.
PAHAYAG
Sa isang komento sa Facebook sa post ng Philippine Collegian, ang opisyal na student publication ng University of the Philippines Diliman, sinabi ni Tiglao:
“The Palembang massacre was fake, no such massacre. Invented to get compensation from ‘Human Rights Victims compensation act’.”
(Ang Palembang massacre ay peke, walang ganoong masaker. Inimbento para makakuha ng kabayaran mula sa ‘Human Rights Victims compensation act’.)
Pinagmulan: Bobi Tiglao Official Facebook Profile (comment), “The Palembang…” (archive), Mayo 4, 2022
Pagkatapos ay iniugnay ni Tiglao ang isang piraso ng opinyon na isinulat niya noong 2019, na nagsasabi nang walang batayan na ang masaker ay isang “panloloko.”
ANG KATOTOHANAN
Hindi bababa sa tatlong ahensya ng gobyerno ang kumikilala sa Palimbang massacre, na kumitil sa buhay ng mahigit 1,000 Moro sa Sultan Kudarat noong Set. 24, 1974. Ang mga testimonya mula sa mga nakaligtas sa masaker, at mga naulilang pamilya, ay dokumentado ng Transitional Justice and Reconciliation Commission (TJRC). Noong 2021, ang militar, ang mga puwersa na nauugnay sa masaker, ay naglabas ng isang pahayag kung gaano kahalaga ang paggunita sa mga pagpatay.
Ang TJRC ay isang independent body na inatasan ng pamahalaan na magsagawa ng mga pag-aaral at magmungkahi ng mga mekanismo na magtataguyod at magdadagdag sa mga karapatan ng mga taong Bangsamoro.
Kabilang dito ang pagsusulong ng mga solusyon na nagwawasto sa mga kawalang-katarungan sa kasaysayan at tumutugon sa mga paglabag sa karapatang pantao, tulad ng mga ginawa sa ilalim ng batas militar ng yumaong diktador na si Ferdinand Marcos Sr. (Basahin ang VERA FILES FACT SHEET: Palimbang Masaker at iba pang mga paglabag ni Marcos laban sa Bangsamoro)
Noong 2014, o 40 taon matapos mangyari ang malagim na masaker, pormal na kinilala ng Commission on Human Rights, sa pamumuno ng noo’y chairperson Loretta Ann “Etta” Rosales, ang kalupitan ng martial law. Dahil dito, ginawaran ng Human Rights Violations Claims Board ang 33 Palimbang massacre claims.
Mula noon, idineklara ng CHR ang Setyembre 24 bilang araw ng paggunita para sa Palimbang massacre.
Nakakita ka na ba ng anumang kahina-hinalang pahayag, larawan, meme, o online post na gusto mong i-verify namin? Sagutan ang reader-request form na ito.
Mga Pinagmulan
Bobi Tiglao Official Facebook Profile (comment), “The Palembang…” (archive) May 4, 2022
Transitional Justice and Reconciliation Commission, Listening Process Report 2017, Accessed May 5, 2022
Bangsamoro Ministry of Social Services and Development, MSSD JOINS 47TH COMMEMORATION OF PALIMBANG MASSACRE, DISTRIBUTES RELIEF ASSISTANCE TO SURVIVORS, Sept. 24, 2021
MindaNews, 1,500 Moro massacre victims during Martial Law honored, Sept. 26, 2014
Commission on Human Rights, Recognition of the Palimbang-Tacbil Massacre…, Sept. 6, 2019
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)