Ang mga Pilipino sa ibang bansa ay maaaring magbayad ng mas malaki pa para makapagpadala ng pera sa kanilang mga pamilya sa Pilipinas at ang pera ng ibang bansa na papasok sa Pilipinas ay maaaring bumagsak kung hindi pagbutihin ng gobyerno ang paglaban nito sa money-laundering at pagpopondo ng terorismo.
Ito, dahil lumagpas na ang lahat ng mga deadline noong Enero 2023 para makaalis ang Pilipinas sa gray list ng Financial Action Task Force (FATF) na nakabase sa Paris.
Nakipagpulong si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. sa mga kinauukulang ahensya ng gobyerno noong Enero 2 at inutusan ang mga awtoridad na aksyunan ang walong natitirang action items na na-flag ng FATF. Layunin ng gobyerno ng Pilipinas na makaalis sa listahan bago ang Oktubre 2024.
Noong Hunyo 2021, inilagay ang Pilipinas sa gray list matapos matukoy ng international watchdog ang 18 kakulangan na dapat resolbahin ng gobyerno para epektibong labanan ang money laundering at terrorism financing sa bansa.
Ano ang FATF at ano ang ibig sabihin ng nasa gray list nito? Paano ito makakaapekto sa mga transaksyong pinansyal ng mga Pilipino? Narito ang tatlong bagay na kailangan mong malaman:
1. Ano ang FATF?
Ang FATF ay isang independiyenteng 38-miyembro body na nagtatakda ng mga internasyonal na pamantayan upang labanan ang money laundering at ang pagpopondo ng terorismo. Ang mga ito ay tinatawag na FATF Recommendations.
Ang 40 rekomendasyong ito ay tumutulong sa mga bansa na labanan ang paggalaw ng mga pondo para sa mga kriminal na aktibidad, tulad ng human trafficking, illegal drug trading, o pagkuha ng mga armas para sa mass destruction. Mahigit 200 bansa, kabilang ang Pilipinas, ang nangakong gawin ang mga rekomendasyon ng FATF.
Upang masuri ang pagsunod ng isang bansa sa mga rekomendasyon, sinusunod ng FATF ang isang mutual evaluation system, kung saan sinusuri ng mga miyembro ang kanilang pagiging epektibo at tinutukoy ang mga panganib sa kanilang financial system.
Nang ilagay ang Pilipinas sa gray list noong 2021, binigyan ito ng hanggang Enero 2023 para tugunan ang walong natitirang mga kakulangan na natukoy sa 2019 mutual evaluation report ng Asia/Pacific Group (APG) on Money Laundering. Inaasahan ang isa pang pagsusuri sa 2026.
Ang FATF ay malapit nang mag-anunsyo ng mga update sa mga bansa sa gray list sa Peb. 23, sabi ni FATF media relations manager Spencer Wilson sa VERA Files Fact Check.
2. Ano ang ibig sabihin ng nasa gray list?
Ang isang bansang kasama sa gray list ng FATF ay dapat magpatupad ng action plan sa loob ng itinakdang panahon upang matugunan ang mga estratehikong kakulangan sa paglaban sa money laundering at pagpopondo ng terorismo. Kung mananatili ang Pilipinas sa listahang ito, maaaring mapunta ang bansa sa black list ng FATF, na makahahadlang sa mga transaksyon sa pananalapi ng mga overseas Filipino worker, sabi ni Matthew David, executive director ng Anti-Money Laundering Council, sa isang press briefing noong Enero 2.
“Halimbawa, sa pamamagitan ng remittances ng mga OFW, magkakaroon [ng] pagtaas ng gastos, mas maraming requirement, mahigpit na requirements […] Minsan ang mga transaksyon ay maaaring tanggihan o hindi maaprubahan,” paliwanag ni David.
Filipinos abroad pay higher transaction fees as banks practice customer due diligence and spend more resources in checking these transactions, said lawyer Dave Fermin J. Sevilla, assistant vice president of the Philippine Amusement and Gaming Corporation’s Anti-Money Laundering Supervision and Enforcement Department, in a November 2023 interview on OneNews.PH.
Ang mga Pilipino sa ibang bansa ay nagbabayad ng mas mataas na transaction fees habang ang mga bangko ay nagsasagawa ng customer due diligence at gumagastos ng mas maraming mapagkukunan sa pagsuri sa mga transaksyong ito, sabi ng abogadong si Dave Fermin J. Sevilla, assistant vice president ng Anti-Money Laundering Supervision and Enforcement Department ng Philippine Amusement and Gaming Corporation, sa isang Nobyembre 2023 panayam sa OneNews.PH.
“Hangga’t nasa gray list tayo, maaaring tumaas ang mga bayarin na iyon, at maaaring mas maghirap ang ating mga OFW,” paliwanag ni Sevilla sa pinaghalong Ingles at Filipino. Nabanggit din niya na kung ang isang bansa ay na-blacklist, ang mga transaksyong pinansyal at kalakalan ng indibidwal at ng bansa mismo ay maaaring hindi na payagan. Ang North Korea, Iran, at Myanmar ay mga bansang kasalukuyang nasa black list ng FATF.
Sa press briefing noong Enero 2, binanggit din ni David na kakaunting dayuhang mamumuhunan ang magiging interesado sa Pilipinas.
“Kung hindi [tayo] aalis sa gray list, baka isipin nila na ang ating sistema ng AML/CTF (anti-money laundering/counter-terrorism financing) ay hindi sapat o husto o malakas,” dagdag ni David.
Ang mga capital inflow, gaya ng pera mula sa mga dayuhang mamumuhunan, ay bumaba ng 7.6% ng gross domestic product kapag ang isang bansa ay na gray list na, batay sa isang pag-aaral noong 2021 mula sa International Monetary Fund (IMF).
3. Ano ang ginagawa ng pamahalaan upang matugunan ang mga pagkukulang?
Noong Hulyo 2023, pinagtibay ng administrasyong Marcos ang National Anti-Money Laundering, Counter-Terrorism Financing at Counter-Proliferation Financing Strategy 2023-2027 upang matugunan ang mga natitirang isyu na tinukoy ng FATF. Nabanggit nito na ang mga kinauukulang ahensya ng gobyerno ay kulang sa “materyal na oras” upang ipatupad ang epektibong mga patakaran na nagresulta sa pagkakasama ng bansa sa gray list.
Batay sa pinakahuling ulat ng gobyerno tungkol sa pagtatasa ng terrorism financing, 133 mga kaso ng terrorism financing ang naimbestigahan mula 2021 hanggang Agosto 2022, na ang ilan ay inihain sa korte kung saan nananatiling nakabinbin ang mga ito. Nagtanong ang VERA Files Fact Check sa AMLC para sa eksaktong bilang ng mga kaso na isinampa, ngunit hindi pa nito nababahagi ang datos nito nang isinusulat ang report na ito.
Mayroon ding mga nakabinbing hakbang sa Kongreso upang mapataas ang interbensyon ng gobyerno sa parehong mga bank at non-bank sectors.
Noong Peb. 13, inaprubahan ng House Committee on Games and Amusements ang House Bill No. 5082 at House Resolution No. 1197, na nagbabawal sa mga offshore gaming operator at casino, na, ayon sa ulat ng AMLC noong 2021, ay madaling masangkot sa mga ilegal na aktibidad.
Sinusuportahan din ng Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) ang dalawang panukalang batas upang palakasin ang kapasidad nitong mag-imbestiga sa mga krimen sa pananalapi. Inaamyenda ng isa ang Bank Secrecy Law ng bansa upang “pahusayin” ang mga kapangyarihang nangangasiwa nito laban sa money laundering at pagpopondo ng terorismo. Ang pangalawa ay ang panukalang Anti-Financial Account Scamming Act (AFASA) na nagpapahintulot sa BSP na imbestigahan ang mga online at offline na financial account na pinaghihinalaang sangkot sa mga ipinagbabawal na aktibidad.
Parehong nasa listahan ng Legislative-Executive Development Advisory Council ang mga priority bill. Sa kasalukuyan, ang AFASA bill ay nakahanda para sa ikalawang pagbasa sa Senado.
May nakita ka bang kaduda-dudang status, picture, meme, o iba pang post na gusto mong i-fact-check namin? Sagutan lang itong reader request form o i-message sa Viber ang VERA, the truth bot (Philippines).
Mga Pinagmulan
Philippine News Agency, PH gets 1-year extension to get out of FATF’s gray list, Jan. 10, 2023
GGR Asia, Philippines extra year to exit FATF grey list: official, Jan. 11, 2023
Manila Bulletin, FATF to PH: Exit ‘grey list’ ASAP, Oct. 30, 2023
RTVMalacañang, Meeting on the Status of the Philippines in the Financial Action Task Force (FATF) Greylist, Jan. 2, 2024
Bongbong Marcos Official Facebook Page, We’re targeting our exit from the FATF grey list by October 2024…, Jan. 2, 2024
Financial Action Task Force, Jurisdictions under Increased Monitoring – June 2021, June 25, 2021
What is FATF?
- Financial Action Task Force, What We Do, Accessed Jan. 8, 2024
- Financial Action Task Force, FATF Heads of delegation, Jan. 8, 2024
- Financial Action Task Force, Jurisdictions under Increased Monitoring – June 2021, June 25, 2021
- Financial Action Task Force, The FATF Recommendations, November 2023
- Financial Action Task Force, FATF Methodology for assessing compliance with the FATF Recommendations and the effectiveness of AML/CFT systemsFATF Methodology for assessing compliance with the FATF Recommendations and the effectiveness of AML/CFT systems, Feb. 22, 2013
- Official Gazette of the Philippines, Memorandum Circular No. 37, Oct. 16, 2023
- Financial Action Task Force, Personal Communication, Feb. 20, 2024
What does it mean to be on its gray list?
- RTVMalacañang YouTube Channel, PCO Press Briefing with AMLC 1/2/2024, Jan. 2, 2024
- Asia Pacific Group, Philippines Mutual Evaluation Report, October 2019
- ONE News PH, AGENDA | NOVEMBER 1, 2023, Nov. 1, 2023
- International Monetary Fund, The Impact of Gray-Listing on Capital Flows: An Analysis Using Machine Learning, May 27, 2021
What is the government doing to address this?
- Official Gazette of the Philippines, Anti-Terrorism Act of 2020, July 3, 2020
- Official Gazette of the Philippines, Anti-Money Laundering Act of 2001, as amended, Jan. 29, 2021
- Official Gazette of the Philippines, Executive Order No. 33, s. 2023, July 4, 2023
- Official Gazette of the Philippines, Bank Secrecy Law, Sept. 9, 1955
- International Monetary Fund, Philippines: 2023 Article IV Consultation-Press Release; Staff Report; and Statement by the Executive Director for Philippines, Dec. 15, 2023
- House of Representatives, PANEL APPROVES MEASURES BANNING POGOS, Feb. 15, 2023
- House of Representatives, House Bill No. 5082, Sept. 21, 2022
- House of Representatives, House Resolution No. 1197, Aug. 15, 2023
- BusinessWorld Online, Anti-financial account scamming bill to help address threats — BSP, Jan. 23, 2024
- ABS-CBN News, BSP says anti-scam bill seen hurdling Senate by May, Jan. 23, 2024
- Philippine News Agency, BSP backs immediate passage of AFASA bill, Jan. 22, 2024
- LEDAC, 19th Congress LEDAC, Sept. 20, 2023
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)