Sinabi kamakailan ng kandidato para sa pagkasenador na si Ronald “Bato” Dela Rosa na mayroon nang 1.3 milyong mga sumuko sa giyera laban sa droga sa bansa; ang naunang sinabi ni Pangulong Rodrigo Duterte ay 1.6 milyon.
PAHAYAG
Dating hepe ng kapulisan at corrections, si Dela Rosa ay nagsabi sa kanyang pambungad na pahayag sa CNN Philippines Dis. 2 senatorial forum:
“Nung ako’y pinuno (ng) PNP, nung ako’y nag, nangunguna sa (giyera laban) sa droga, rekord po ‘yan, kami may 1.3 milyon na mga gumagamit ng bawal na gamot at mga pusher/nagtutulak ng droga na sumuko sa batas at karamihan sa kanila nag-bagong buhay.”
Pinagmulan: CNN Philippines Senatorial Forum, Dis. 2, 2018, manood mula 24: 12-24:45
ANG KATOTOHANAN
Ang 1.3 milyong bilang ni Dela Rosa ay hindi tumutugma sa mga naunang pahayag ni Duterte.
Galit na galit sa lumalaking kalakalan sa bawal na gamot sa bansa, ang pangulo sa isang talumpati noong Agosto 8 ay nagsabing:
“May isang milyon anim na daan na sumuko … Tingnan ang sumuko ngayon. Sila ay payat. Sila ay may sakit. Wala silang ginagawa. Ang mga ito ay mga zombie.”
Pinagmulan: PCOO, Talumpati sa selebrasyon ng 117th Police Service Anniversary, Agosto 8, 2018, manonood mula 11: 26-11: 42
Pagkaraan ng ilang araw, sinabi niya:
“Ang katotohanan na ang opisyal na bilang at nakita mo sa TV, sumuko ang marami lahat ng napakapayat, manipis, malnourished. Ang mga ito … Buweno, sasabihin ko isang milyon na anim. Isang milyong anim sa iyong mga kapwa tao, ang mga Pilipino iyan, nagkaalipin sa droga na tinatawag na shabu.”
Pinagmulan: PCOO, Talumpati sa paglunsad ng Go Negosyo “Pilipinas Angat Lahat” Program, Agosto 14, 2018, panoorin mula 13: 34-14:04
Ang pangulo sa isang talumpati noong Nob. 6 ay sinabing ang 1.6 milyong bilang ay mula mismo kay Dela Rosa, ngunit ginamit ito sa pagtukoy sa mga Pilipino na apektado ng bawal na gamot sa pangkalahatan:
“Ang mga bilang ng mga (naapektuhan ng droga) na mga Pilipino naniniwala ako ay higit pa sa — higit sa isang milyong anim na daan ‘yung bilang ni Bato. Iyon ang bilang na ibinigay ni Bato.”
Pinagmulan: PCOO, Remarks during the lecture on militarization and drugs, Nob. 6, 2018, panoorin mula 2:29-2:45
Ang 1.3 milyon ni Dela Rosa ay mas malapit sa higit sa 1.26 milyon bilang na iniulat ng Philstar.com, CNN Philippines at Manila Bulletin, na lahat ay tinukoy ang mga datos ng Okt. 10, 2017, mula sa Philippine National Police Directorate for Operations.
Paulit-ulit na binabago ni Duterte ang kanyang mga bilang ng mga Filipino na adik sa droga. (Tingnan ang VERA FILES FACT CHECK: How many drug addicts are there in PH? Let Duterte do the counting and VERA FILES FACT CHECK: Without citing hard evidence, Duterte keeps revising the number of Filipino drug addicts)
Mga pinagkunan ng impormasyon:
CNN Philippines, The Filipino Votes: Senatorial Forum, Dec. 2, 2018
Presidential Communications Operations Office, President Rodrigo Duterte, Speech during the 117th Police Service Anniversary Celebration, Aug. 8, 2018
PCOO, President Rodrigo Duterte, Speech during the launching of the Go Negosyo’s “Pilipinas Angat Lahat” Program, Aug. 14, 2018
PCOO, President Rodrigo Duterte, Remarks during the lecture on militarization and drugs, Nov. 6, 2018
CNN Philippines, Police data: More than 1.26 M drug personalities has surrendered to PNP, Dec. 18, 2017
Philstar.com, 1.37 M drug personalities surrendered nationwide –PNP, Dec. 17, 2017
Manila Bulletin, PNP reports on anti-drugs drive, Dec. 20, 2017
The Daily Manila Shimbun, 1.26 million drug personalities surrendered: PNP, Dec. 18, 2017
Ang VERA Files Fact Check ay sumusubaybay sa mga maling salaysay at nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at personalidad, at itinatama ang mga ito gamit ang mga tunay na ebidensya. Kami ay ginagabayan ng mga prinsipyo ng International Fact-Checking Network sa Poynter. Para sa karagdagang impormayan bisitahin ang pahinang ito.
