Sa pagpuna sa mga resulta kamakailan ng isang survey ng Pulse Asia sa Charter change, binanggit ni Iloilo Rep. Janette Garin, isang doktor at dating Health secretary, ang isang pag-aaral umano ng Harvard University na nagsasabing ang mga expired na gamot ay karaniwang ligtas na inumin. Ito ay nakapanliligaw.
Mali ang pagpapatungkol ni Garin sa pag-aaral, na aktwal na isinagawa ng United States Food and Drug Administration (U.S. FDA) upang subukan ang kaligtasan ng mga stockpile ng gamot ng militar ng bansa. Nagbabala ang ahensya tungkol sa pag-inom ng mga gamot na lumampas sa petsa ng pag-expire nito.
PAHAYAG
Sa isang press conference noong Abril 1, tinanong si Garin tungkol sa kanyang paninindigan sa March 2024 Pulse Asia survey na nagpapakita na ang pagtutol sa Charter change ay halos dumoble sa 88% noong nakaraang buwan mula sa 45% noong nakaraang taon. Pinuna ng mambabatas ang pamamaraan at katanungan ng opinion poll para sa kalituhan na dulot ng pagsasama ng mga isyu noong panahon ng administrasyong Duterte na wala namang kaugnayan. Inihalintulad niya ito sa debate tungkol sa bisa ng mga expired na gamot, na binanggit ang isang pag-aaral upang ilarawan ang kanyang punto:
“Actually there was a study done by Harvard. Hindi ko lang alam kung ano, as ginamit ito, kasi, syempre ‘yung military nagpe-preposition ‘yan ng gamot, tapos ‘pag expired na, pabago ka nang pabago ng inaral. May mga gamot na pwede mo pang gamitin as long as 15 years. Pero ayaw naman natin ng gano’n. So, ang totoo niyan, hindi ibig sabihin na kapag ang expiration date ay February 2024, hindi mo na siya pwedeng gamitin.”
(“Sa katunayan may ginawang pag-aaral ang Harvard. Hindi ko lang alam kung ano, dahil ginamit ito, kasi, syempre ‘yung military nagpe-preposition ‘yan ng gamot, tapos ‘pag expired na, pabago ka nang pabago ng inaral. May mga gamot na pwede mo pang gamitin kahit 15 taon na. Pero ayaw naman natin ng gano’n. Kaya, ang totoo niyan, hindi ibig sabihin na kapag ang expiration date ay Pebrero 2024, hindi mo na siya pwedeng gamitin.”)
Pinagmulan: House of Representatives official YouTube page, PRESS CONFERENCE (APRIL 01, 2024), Abril 1, 2024, panoorin mula 34:47 hanggang 35:15
ANG KATOTOHANAN
Ipinakikita ng mga pampublikong rekord na hindi nagsagawa ng naturang pag-aaral ang Harvard University.
Gayunpaman, naglathala ang Harvard Medical School ng isang komentaryo tungkol sa 2002 scientific article na tumatalakay sa mga expired na gamot. Orihinal na nailathala noong 2003, ang artikulo ay na-update noong Agosto 29, 2020 at tinalakay ang isang artikulo mula sa medical journal na Pharmacology Today, na nag ulit sa isang expose na inilathala ng Wall Street Journal (WSJ) noong 2000.
Ang WSJ ay nag-ulat sa isang 1985 U.S. FDA na pag-aaral na nagpapatunay sa bisa ng higit sa 90 mga uri ng mga gamot kahit na 15 taon na ang nakalipas sa petsa ng kanilang pag-expire. Sinabi ng FDA na ang mga petsa ng pag-expire na itinakda ng mga manufacturer ay karaniwang walang epekto sa kakayahang magamit ng mga gamot.
Ang pag-aaral sa unang pakikipagtulungan sa U.S. Air Force at nagpapatuloy ngayon bilang Shelf-Life Extension Program ng U.S. Department of Defense.
Sa ilalim ng programa, ang mga gamot na inaprubahan ng FDA ay sa takdang panahon sinusuri upang suriin kung ang kanilang shelf life ay maaaring pahabain para sa mga emergency government reserve. Ginagawa ito “upang maiwasan ang pangangailangan na palitan ang buong stockpile bawat ilang taon na malaking gastos,” tulad ng sinabi sa website ng FDA.
Ang mga opisyal na resulta ng pananaliksik ay maaari lamang ma-access ng mga kasamang U.S. federal agencies.
Gayunpaman, ang pagpapalawig ng pag-expire ng mga gamot na magagamit ng pangkalahatang publiko ay nangangailangan ng pag-apruba ng FDA. Karaniwang nagbababala ang ahensya laban sa pag-inom ng mga expired na gamot dahil sa posibleng bacterial growth, pagbabago sa komposisyon ng kemikal at pagbaba ng bisa.
May nakita ka bang kaduda-dudang status, picture, meme, o iba pang post na gusto mong i-fact-check namin? Sagutan lang itong reader request form o i-message sa Viber ang VERA, the truth bot (Philippines).
Mga Pinagmulan
Harvard Health Publishing, Drug Expiration Dates – Do They Mean Anything?, updated Aug. 29, 2020
Medscape Pharmacology Today, Do Medications Really Expire?, Sept. 9, 2002
U.S. Food and Drug Administration, Expiration Dating Extension, updated Jan. 29, 2024
U.S. Food and Drug Administration, Don’t Be Tempted to Use Expired Medicines, updated Feb. 8, 2021
Wall Street Journal, Many Medicines Are Potent Years Past Expiration Dates, March 28, 2000
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)
Read other interesting stories:
Click thumbnails to read related articles.
