Kinontra ni Presidential Spokesperson Salvador Panelo ang naunang pahayag ni Pangulong Rodrigo Duterte na si Vice President Maria Leonor “Leni” Robredo ay nasa “need to know basis” nang siya ay Inter-Agency Committee on Anti-Illegal Drugs (ICAD) co-chair.
PAHAYAG
Sa isang press briefing noong Nob. 28, tinanong si Panelo kung ano ang posisyon ng Palasyo sa pahayag ni Robredo na maglalabas siya ng isang ulat tungkol sa kanyang mga natuklasan sa 19-araw na panunungkulan niya bilang ICAD co-chair.
Sinabi niya:
“…Whatever (Kung ano man) iyong sinasabi niyang na-discover (natuklasan), open (bukas) nga eh, may access nga siya sa lahat ng ICAD so (kaya’t) walang sikreto doon… kaya nga siya in-appoint precisely (itinalaga) para makita niya iyong loob, kaya nga may access siya sa lahat eh. In fact (Sa katunayan)…si Aaron Aquino, Director (Direktor), was offering to brief her on some classified information, which she refused (ay nag-aalok na ipaalam sa kanya ang tungkol sa ilang classified na impormasyon na kanyang tinanggihan).”
Pinagmulan: Press Briefing ni Presidential Spokesperson at Chief Presidential Legal Counsel Secretary Salvador Panelo, Nob 28, 2019
ANG KATOTOHANAN
Noong Nob. 19, limang araw bago sinibak si Robredo sa posisyon, sinabi ni Pangulong Duterte na hindi niya pinagkakatiwalaan ang kanyang itinalagang anti-drug czar dahil “hindi niya ito kilala.” Binigyang diin din niya na siya ay nasa “need to know basis” pagdating sa impormasyon na konektado sa giyera ng gobyerno laban sa droga.
Ito, matapos makipagkita si Robredo sa mga opisyal ng United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) at United States Embassy, at humiling ng impormasyon tungkol sa mga high value target, o kilalang personalidad sa droga, mula sa Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA).
“DZRH: Clarification (Paglilinaw) lang po, Mr. President. So your instruction to ICAD inter-agency is not to give the Vice President a classified information (Ang iyong tagubilin sa ICAD inter-agency ay hindi bigyan ang Vice President ng isang classified na impormasyon)?
PRESIDENT DUTERTE: Need to know lang siya. What is the — need to know to complete her (Ano ang kailangang malaman upang makumpleto siya)…If she asks something, then you give her — you give her half of it (Kung humiling siya ng isang bagay, bigyan mo siya — bibigyan mo siya ng kalahati nito). The other half, if it’s a classified information, there is no need for her to know (Ang iba pang kalahati, kung ito ay isang classified na impormasyon, hindi na niya kailangang malaman).
DZRH: And why keep her if you don’t trust her (At bakit ninyo siya pinananatili (sa posisyon) kung wala kang tiwala sa kanya)?
PRESIDENT DUTERTE: I am not keeping her (Hindi ko siya pinananatili). She is there (Naroon siya). I appointed her (Hinirang ko siya). She is working (Nagtatrabaho siya). As a matter of fact, she’s been issuing statements everyday (Sa totoo lang, araw-araw siyang naglalabas ng mga pahayag). Sinabi ko lang, I am just saying the (sinasabi ko lang ang mga) parameters…I never said I’m firing [her] (Hindi ko kailanman sinabi na sisibakin ko [siya]). I said I decided not to appoint her as a Cabinet member because I think I will jeopardize the whole situation including records, classified, which are secrets (Sinabi kong napagpasyahan kong hindi na siya hirangin bilang miyembro ng Gabinete dahil sa palagay ko ay ipapahamak ko ang buong sitwasyon kasama ang mga rekord, classified, na mga lihim). Tawag nila diyan, state secrets (mga lihim ng estado).
Pinagmulan: Media Interview ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte, Nob. 19, 2019
Isang araw bago nasibak si Robredo, muling inulit ni Duterte na walang tiwala na “maaalagaan” sa pagitan ng dalawang pinuno dahil kabilang sila sa magkasalungat na mga partidong pampulitika.
Una nang nagkaroon ng pagpapasubali si PDEA Director General Aaron Aquino sa pagbibigay sa kahilingan ni Robredo para sa impormasyon sa mga high value target (HVT), na kinukwestiyon ang kanyang mga dahilan. Bumawi siya kinalaunan, na sinasabing ang ahensya “ay handa na ipakita ang listahan sa kanya sa isang closed door na pagpupulong kasama ang mga tauhan na may security clearance.”
Tumanggi si Robredo sa briefing matapos nito, at sinabi na gusto niyang hintayin ang paglilinaw ng pangulo sa saklaw ng kanyang trabaho bilang co-chair.
Isa sa mga partikular na trabaho ng ICAD, ayon sa Executive Order 15, ay “tiyakin ang mabisang pagsasagawa ng mga anti-illegal drug operation at pagaaresto ng mga high value drug personalities hanggang sa mga nagtitinda sa kalye at gumagamit ng droga.”
Dagdag dito, bilang miyembro ng National Security Council (NSC) ng bansa, si Vice President Robredo ay may karapatan sa classified na impormasyon. Ang bise presidente ng bansa ay bahagi ng executive committee ng NSC, na sumusuri ng “pambansang mga isyu at alalahanin” at bumubuo ng “mga posisyon at solusyon para sa pagsasaalang-alang ng NSC.” Ang NSC ay nagbibigay ng payo sa pangulo.
Narito ang tatlong iba pang mga pangunahing isyu na bumuntot sa bise presidente sa wala pang tatlong linggong panunungkulan niya bilang co-chair ng anti-drug task force, na nakalista ang ilang mga magkakasalungat na dahilan na ibinigay para sa kanyang pagkakatanggal sa posisyon.
Sa papel ni Robredo bilang co-chair ng ICAD
“The functions of the ICAD, as performed by its four clusters, are already spelled out in Executive Order No. 15. So is the role of its head of ensuring that the objectives of the ICAD are accomplished. If VP Robredo wanted clarification in the scope and limits of her new task, she could have sought audience with the President, which she failed to do
(Ang mga katungkulan ng ICAD, na isinasagawa ng apat na cluster nito, ay naipalabas na sa Executive Order No. 15. Gayundin ang papel ng pinuno nito upang matiyak na ang mga layunin ng ICAD ay magagawa. Kung nais ni VP Robredo ng paglilinaw sa saklaw at mga limitasyon ng kanyang bagong gawain, sana ay humingi siya ng isang pakikipagkita sa Pangulo, na hindi niya nagawa).“
Pinagmulan: Office of the Presidential Spokesperson official Facebook page, On PRRD terminating the services of the VP sa ICAD Co-Chair, Nob. 24, 2019
Ang EO 15, na lumikha ng ICAD, ay nagtatalaga lamang ng director-general ng PDEA bilang tagapangulo na magkakaroon ng “pangkalahatang responsibilidad na tiyakin na ang mga layunin ng ICAD at ang cluster na nilikha dito ay magawa.”
Hindi nito binanggit ang anumang bagay tungkol sa isang co-chairperson na posisyon, lalo na ang paglilinaw ng mga tungkulin nito.
Ang memorandum na nilagdaan ng pangulo noong Okt. 31 ay hindi rin tinukoy ang mga tungkulin at responsibilidad ni Robredo bilang co-chair ng ICAD. Sinabi lamang nito na ang “(PDEA), Philippine National Police, Dangerous Drug Boards, at lahat ng iba pang ahensya na nagpapatupad ng batas ay inuutusang ibigay ang kanilang buong tulong at kooperasyon sa Bise Presidente upang matiyak ang tagumpay ng mga pagsisikap ng Pamahalaan sa giyera laban sa iligal gamot. ”
Hindi rin binigyan si Robredo ng posisyon sa Gabinete, taliwas sa pangako ng pangulo.
Sa isang pakikipanayam sa media noong Okt. 31, sinabi ni Duterte na kailangan niyang gawing isang miyembro ng Gabinete si Robredo kung hihirangin siya bilang co-chair ng ICAD, kasama ang tagapangulo na si Aquino. Gayunpaman, hindi ito naipakita sa memorandum na nagtalaga kay Robredo. Sa isang pakikipanayam sa GMA News ilang linggong makalipas, sinabi ni Duterte na hindi niya hinirang si Robredo bilang isang miyembro ng Gabinete sapagkat maaari niyang ibunyag ang classified na impormasyon sa iba’t ibang mga grupo na kritikal sa giyera ng droga.
Ang kanyang tagapagsalita ay gumawa rin ng magkakasalungat na pahayag.
Ang kanilang mga pahayag ay lumabas sa gitna ng mga kahilingan ni Robredo sa PDEA na bigyan siya ng kopya ng listahan ng mga HVT at kanyang mga pakikipagpulong sa mga dayuhang opisyal.
Sa kanyang pagkikipagpulong sa UN, US
“(Robredo) should have gone down to the grassroots — talking to the victims, to their families, and to the communities. Instead, she opted to have audience with the United Nations and the United States embassy officials who remain out-of-touch from the realities of the local drug problem on the ground
(Si Robredo ay dapat na bumaba sa grassroots — makipag-usap sa mga biktima, sa kanilang mga pamilya, at sa mga komunidad. Sa halip, pinili niya na magkaroon ng makipagkita sa United Nations at mga opisyal ng embahada ng United States na nananatiling walang alam sa mga katotohanan ng lokal na problema sa droga).“
Pinagmulan: Office of the Presidential Spokesperson official Facebook page, On PRRD terminating the services of the VP as ICAD Co-Chair, Nob. 24, 2019
Tatlong araw matapos tanggapin ang posisyon, sinabi ni Robredo na makikipagpulong siya sa mga opisyal ng UNODC at U.S. Embassy, kabilang ang mga kinatawan mula sa mga ahensya ng anti-illegal drug law enforcement ng gobyerno ng Amerika, upang talakayin ang “pinakamahusay na kasanayan” laban sa paggamit ng iligal na droga.
Ang mga pagpupulong na ito, na ginanap noong Nob. 11 at Nob. 13, ayon sa pagkakabanggit, ay nagkakaroon ng iba’t ibang reaksyon mula sa mga mambabatas at opisyal ng ehekutibo. Sang-ayon si Panelo sa kanyang naging plano nang panahong iyon. (Tingnan: VERA FILES FACT CHECK: Panelo backtracks on stance about Robredo meeting with US, UN officials)
Si Duterte, sa kabilang banda, ay una munang nagbanta na sibakin si Robredo kung “ibinahagi” niya ang classified na impormasyon sa mga dayuhan. Binawi niya ito pagkaraan ng tatlong araw at sinasabing “kailanman ay hindi niya sinabing sisisantihin niya [si Robredo].”
Sa panayam ng ABS-CBN noong Nob. 24, humingi ng tawad si Duterte dahil “paniniwala sa maling balita” na inanyayahan ni Robredo na pumunta sa Pilipinas ang dating director ng Human Rights Watch (HRW) para sa Asia na Phelim Kine.
Ang pangulo, galit dahil sa tweet ni Kine na nagrerekomenda na arestuhin siya, ay nagbanta na “sampalin” ang tagapagtaguyod ng karapatang pantao sa harap ni Robredo kung dadalhin niya ito sa Pilipinas:
“‘Yang prosecutor and the (tagausig at ang) tweet. Nakita ko ‘yung tweet eh. “I am…I am packed and ready to go and arrest Duterte (“Ako…ako ay nakaimpake at handa na pumunta at arestuhin si Duterte).” ‘Yan ang imbitahin mo? Ganun ang salita sa akin. P****** i**, Leni, sa harap mo sampalin ko ‘yan. Dalhin mo dito.
Pinagmulan: Presidential Communications Operations Office, Media Interview of President, Rodrigo Roa Duterte, Nob. 19, 2019, panoorin mula 19:00 hanggang 19:37
Napagkamalan ni Duterte ang dating opisyal ng HRW na isang “tagausig” na nagsisiyasat sa giyera laban sa droga sa bansa. Noong 2018, sinabi ng pangulo na hindi niya papayagan ang mga miyembro ng International Criminal Court (ICC) na pumunta sa bansa, matapos ipahayag ng korte na nagsasagawa ito ng paunang pagsusuri sa mga kaso ng sinasabing extrajudicial killings sa giyera laban sa droga.
Sa kanyang 19 na araw na panunungkulan, tinipon ni Robredo ang lahat ng mga ahensya sa ilalim ng ICAD at Dangerous Drugs Board upang talakayin ang patakaran at proseso sa kampanya laban sa iligal na droga, ang Department of Health para sa rehabilitasyon at mga reintegration effort, at mga lokal na yunit ng gobyerno sa Quezon City at Naga City upang tanungin tungkol sa pag-unlad ng kanilang mga inisyatibo sa kampanya.
Nakipagpulong din si Robredo sa Community-Based Drug Rehabilitation Alliance (COBRA) upang pag-usapan kung paano mapapabuti ang diskarte na nakabase sa komunidad, binisita ang mga rehabilitation center sa Bataan at Quezon City, at nakipagdayalogo sa mga residente ng Market 3 sa Navotas City.
Sa kawalan ni Robredo ng anumang mga bagong programa na maipatutupad
“More than two weeks have passed since the Vice President accepted her designation as ICAD-Chairperson. But she has not presented any new program that she envisioned to implement
(Mahigit sa dalawang linggo ang lumipas mula noong tinanggap ng Bise Presidente ang kanyang pagkakatalaga bilang ICAD-Chairperson. Ngunit wala siyang ipinakita na anumang bagong programa na inisip niyang ipatupad).”
Pinagmulan: Office of the Presidential Spokesperson official Facebook page, On PRRD terminating the services of the VP as ICAD Co-Chair, Nob. 24, 2019
Nang araw na tinanggap niya ang alok ng pangulo, inilatag na ni Robredo ang kanyang mga plano sa kung paano niya pangungunahan ang pagsisikap ng gobyerno laban sa iligal na droga.
Sa kanyang unang press briefing bilang co-chairperson ng ICAD, sinabi ni Robredo:
“Itigil ang pagpatay ng mga inosente, panagutin ang mga abusadong opisyal tulad ng mga ninja cops at mga nagpalusot ng tone-toneladang shabu, bigyan ng boses at hustisya ang mga pamilya ng mga pininsala na walang kasalanan, habulin ang malalaking drug lords na talagang sumisira sa ating lipunan, hindi lang ang maliliit na nagtutulak sa kanto-kanto”
Pinagmulan: VP Leni Robredo official Facebook page, Vice President Leni Robredo addresses the media…, Nob 6, 2019, panoorin mula 1:33 hanggang 2:04
Mga Pinagmulan
Office of the Presidential Spokesperson official Facebook page, On PRRD terminating the services of the VP as ICAD Co-Chair, Nov. 24, 2019
GMA News Online, Duterte designates Robredo as co-chair of inter-agency body vs. illegal drugs, Nov. 5, 2019
Rappler.com, Duterte names Robredo co-chair of inter-agency anti-drugs body, Nov. 5, 2019
BusinessWorld, VP Robredo named co-chair of drug committee, Nov. 6, 2019
Presidential Communications Operations Office, Press Conference of President Rodrigo Roa Duterte, Oct. 31, 2019
Philstar.com, Robredo not a Cabinet member, says Duterte, Nov. 19, 2019
Inquirer.net, Duterte: Leni Robredo not appointed to Cabinet position as drug czar, Nov. 19, 2019
The Manila Times, Duterte can’t trust ‘scatterbrain’ Robredo with gov’t information, Nov. 20, 2019
Inquirer.net, PDEA chief asks Leni Robredo: ‘Why need a list of high-value drug targets?’, Nov. 15, 2019
GMA News Online, PNP OIC Gamboa on giving Robredo high-value target list: I’ll adhere to what PDEA says, Nov. 18, 2019
UNTV, PNP agrees with PDEA not to give Robredo list of high-value drug targets, Nov. 18, 2019
Official Gazette, Executive Order No. 34
CNN Philippines, Robredo to meet with US, UN officials to tackle drug war issues, Nov. 9, 2019
News 5, FOR CONSULTATION? | Robredo to meet with UN officials on Monday, Nov. 9, 2019
Rappler.com, Robredo, U.N. office tackle ‘best practices’ on health-based approach vs drugs, Nov. 11, 2019
VP Leni Robredo official Facebook page, Pahayag ni Pangalawang Pangulo Leni Robredo tungkol sa kaniyang pulong…, Nov. 13, 2019
GMA News, Balitanghali Weekend Express: November 16, 2019
RTVMalacanang, Media Interview – Malacanan Palace 11/19/2019
ABS-CBN News, Duterte nag-sorry kay Robredo kaugnay ng ‘fakes news’ sa UN prosecutor, Nov. 24, 2019
Phelim Kine official Twitter account, Dear VP @lenirobredo – my bags are packed…, Nov. 11, 2019
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.11.08] Meeting with Members of ICAD
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.11.20] Meeting with Dangerous Drugs Board
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.11.18] Dialogue and Meeting with DOH Officials
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.12.22] Meeting with QCDAAC and BADAC
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.11.15] Meeting with Naga City CADAC and DDB
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.11.11] Meeting with COBRA
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.11.21] 3rd Anniversary of Bahay Pangarap in
VP Leni Robredo official Facebook page, [2019.11.22] Visit to QC Drug Treatment and Rehabilitation Center
Vice President Leni Robredo official Facebook page, Market 3, Navotas City residents, Nov. 20, 2019
VP Leni Robredo official Facebook page, Vice President Leni Robredo addresses the media…, Nov. 6, 2019
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)
