Sa nakompimar na nga Facebook (FB) page nga iya ni volleyball player ug kanhi Pinoy Big Brother housemate Tricia Santos, si Public Works and Highways Secretary Mark Villar ug ang flagship project ni Duterte nga “Build, Build, Build” program, maoy gihatagan og kredito sa nagpadayong pagtukod sa Cebu-Cordova Link Expressway (CCLEX).
Nagkinahanglan kini og konteksto.
Usa ka reader nihangyo sa VERA Files sa pagsusi sa katinuod sa post ni Santos.
PAMAHAYAG
Ang Hunyo 23 nga post nagpakita sa aerial shot sa Cebu-Cordova Link bridge nga orihinal nga gipublikar ni Villar sa samang adlaw sa iyang opisyal nga FB page. Duna kini caption nga nag-ingon:
“Cebu is like a second home so nakaka happy ang bagong bridge na ito. Mas mabilis na ang byahe papunta Mactan and Cordova. Good job #BuildBuildBuild team and Sec Mark Villar!”
(Ang Sugbo sama og ikaduhang pinuy-anan busa kaning bag-ong taytayan nakalipay nako. Mas dali na karon ang pagbiyahe ngadto sa Mactan ug Cordova. Maayong buhat #BuildBuildBuild team ug Sec. Mark Villar!)
Tinubdan: Official Facebook page ni Tricia Santos, Cebu is like a second home… (Archived), June 23, 2021
Hangtod sa Hulyo 1, ang post duna nay 5,900 “like” ug “heart” reactions, 148 ka comments, ug 122 ka shares. Mahimo kining niabot ngadto sa 3.3 million FB users, tungod sa kadaghanon sa followers sa page.
KAMATUORAN
Bisan kon si Presidente Rodrigo ang nitambong sa groundbreaking sa CCLEX sa Marso 2017, ang negusasyon alang sa “ikatulong taytayan” nga magkonektar sa mainland Cebu sa isla sa Mactan- human sa Sergio Osmeña Bridge ug Marcelo Fernan Bridge, unang gisugdan niadto pang 2014 ubos sa administrasyong Aquino.
Si Villar niasumer isip kalihim sa Public Works sa Agusto 2016, human siya niluwat gikan sa Ubos Balay Balauranan isip kongresista sa Dakbayan sa Las Piñas. Ang programa ni Duterte nga “Build, Build, Build”, sa pikas bahin, opisyal nga gilusad sa Abril 2017.
Ang CCLEX wa maapil sa infrastructure flagship projects sa kagamhanan nga gilista sa National Economic and Development Authority sa iyang tinuig nga comprehensive status reports nga gi-file gikan sa Hunyo 2017 ngadto sa Mayo 2021.
Wa usab kini maapil sa mga proyektong ginganlan sa “Build, Build. Build” official website.
Matod sa Oktubre 20, 2014 nga mga taho sa SunStar Cebu ug Cebu Daily news, ang proposal nga gihimo sa Metro Pacific Tollways Corporation (MPTC) sa pagtukod sa taytayan nga magkonektar sa Cebu City sa lungsod sa Cordova gipailawom sa review sa joint venture selection committee (JV-SC) nga gitigom sa duha ka nahisgutang local government units.
Wa pay duha ka tuig, usa ka notice of award gihatag ngadto sa MPTC “for the financing, design, construction, implementation, operation and maintenance” sa Cebu-Cordova bridge nga dunay gitas-ong 8.25 kilometro.
Sumala sa disclosure form nga gipublikar niadtong Enero 5, 2016 sa Philippine Stocks Exchange – Electronic Disclosure Generation Technology (PSE EDGE) portal, ang expressway gitumong aron pagpaluag sa trapiko sa mga taytayang Osmeña ug Fernan. Tukuron kini pinaagi sa joint venture agreement tali sa Siyudad sa Sugbo, lungsod sa Cordova, ug MPTC, kansang pagtukod sugdan sa 2017 ug mahuman sa 2020.
Bisan ang page sa Cebu-Cordova Bridge sa official website sa Public-Private Partnership Center sa kagamhanan nag-ingon nga ang kooperasyon molanat og 35 ka mga tuig, gikan sa 2015, kun tuig sa wa pa molingkod si Duterte sa iyang buhatan, hangtod sa 2050.
Sa Hunyo 18- lima ka adlaw sa wa pa ang pagpublikar ni Santos sa iyang FB post, ang Cebu Cordova Link Expressway Corporation nga iya sa MPTC nipahibawo nga ang CCLEX 75 porsyento nang nahuman. Ang grupo nagtinguha nga mahuman ang proyekto sa tapos sa 2021 ug sugdan sa pagpagamit sa mga motorista sa 2022.
Ang MPTC, sanga sa Metro Pacific Investments Corp. nga gipanag-iya ni tycoon Manuel V. Pangilinan, maoy responsable sa operasyon sa pipila ka expressways sa nasod, lakip na sa North Luzon Expressway (NLEX) ug Subic Clark Tarlac Expressway (SCTEX).
Ang VERA Files Fact Check nagpublikar sa nangaging mga artikulo nga nagguba sa mga online posts ngasayop nga nag-credit sa kagamhanan ni Duterte sa mga proyekto nga gisugdan atol sa administrasyon ni kanhi Presidente Benigno “Noynoy” Aquino III, o tumo-tumo nga pamasangil nga si Aquino way proyektong imprastraktura atol sa iyang termino.
Mga bantayanan sa FB page ni Santos
Sa pagtan-aw sa kompirmadong FB page sa kanhi PBB housemate nagpakita nga ang iyang mga post sagad kalabot sa showbiz personalities. Hinuon, kanunay usab siyang nagpublikar sa iyang posts nga nagdayeg kang Villar ug sa iyang mga proyekto.
Pananglitan, sa Hunyo 2021, ang FB page ni Santos ni-share sa walo ka posts sa nagkadaiyang mga programa sa Department of Public Works and Highways. Tanan niini naghisgot sa ngan ni Villar, nagpasalamat o nagdayeg kaniya.
Ang FB ni Santos kasagaran nag-share og content links gikan sa website okayy.net. Ang pagusi sa website nagbutyag sa daghang mga bantayanan, nga makapaduda sa iyang kridibilidad:
- usa ka template sa Privacy Policy text nga gisaw-an sa kapin usa ka milyon ka web pages online,
- tipik sa iyang template Disclaimer text gigamit sa laing kapin 800,000 ka websites,
- tipik sa iyang Disclaimer page nag-ingon nga ang website di makahatag og kaseguroan kon kini kompleto, kasaligan ug tukma ba ang mga impormasyon nga iyang gipublikar,
- ang Contact Us page way gibutang nga contact information sa iyang website o mga tawo nga nagpaluyo niini,inay mangayo og personal nga mga detalye sa mga nangbisita sa websites ug,
- di hustong pagpaila sa admin kinsa maoy nagsuwat sa tanang sa tanang mga artikulo sa website.
Sa pag-search sa domain database WHOIS nagpakita nga ang okayy.net narehistro isip website niadto lang miaging Marso 24.
Mga tinubdan:
Mark Villar official Facebook page, As of date, the Cebu Cordova Link Expressway…, June 23, 2021
Tricia Santos official Facebook page, Cebu is like a second home… (Archived), June 23, 2021
Presidential Communications Operations Office, President Duterte leads groundbreaking of Cebu-Cordova Link Expressway, March 3, 2017
Inquirer.net, Villar resigns as Las Piñas rep, takes on DPWH post, Aug. 2, 2016
ABS-CBN News, Mark Villar resigns from House of Representatives, Aug. 2, 2016
Rappler, Mark Villar resigns from Congress to become DPWH chief, Aug. 2, 2016
National Economic and Development Authority, Government’s Build Build Build Program Embodied in PDP 2017-2022, April 24, 2017
National Economic and Development Authority, Infrastructure Flagship Projects, June 19, 2021
Build.gov.ph, Projects, n.d.
SunStar Cebu, Review on 3rd bridge almost done, Oct. 20, 2014
Cebu Daily News, 3rd bridge in 3 years, Oct. 20, 2014
Philippine Stock Exchange – Electronic Disclosure Generation Technology, Notice of Award for Cebu Cordova Bridge Project, Jan. 5, 2016
Public-Private Partnership Center, Cebu-Cordova Toll Bridge Project (Cebu-Cordova Link Expressway), July 5, 2019
Cebu-Cordova Link Expressway, Cebu-Cordova Link Expressway construction now at 75 percent; project prepares for electronic toll system, June 18, 2021
Metro Pacific Tollways Corporation, Board of Directors, n.d.
Metro Pacific Tollways Corporation, The MPTC Group, n.d.
Pilipino Star Ngayon, Teen Housemates ni Kuya, kumpleto na!, April 14, 2010
SunStar Bacolod, Ang mga bag-ong Teen Housemates, April 11, 2010
Philippine Entertainment Portal, 15 housemates of PBB Teen Clash of 2010 introduced to the public, April 11, 2010
Okayy.net, Privacy Policy (Archived), n.d.
Okayy.net, Disclaimer (Archived), n.d.
Okayy.net, Contact Us (Archived), n.d.
WHOis.com, okayy.net Domain Information, n.d.
(Guided by the code of principles of the International Fact-Checking Network at Poynter, VERA Files tracks the false claims, flip-flops, misleading statements of public officials and figures, and debunks them with factual evidence. Find out more about this initiative and our methodology.)
