Susuriin sa ikaapat na pagkakataon ang mga rekord ng karapatang pantao ng Pilipinas sa isang bagong cycle ng universal periodic review (UPR) ng United Nations (UN) Human Rights Council sa Lunes, Nob. 14.
Isang working group sa ilalim ng UN Human Rights Council ang magsasagawa ng UPR, isang patakaran ng UN na nag-uutos sa lahat ng 193 miyembrong estado na lumahok.
Ano ang UPR at ang kaugnayan nito sa pagpapabuti ng sitwasyon ng karapatang pantao sa bansa? Narito ang limang bagay na dapat mong malaman:
1. Ano ang UPR?
Ang UPR ay isang mekanismo na itinatag noong Marso 2006 nang pinagtibay ng UN General Assembly (UNGA) ang isang resolusyon na nagtatag sa Human Rights Council. Inatasan ng UNGA ang konseho na magsagawa ng UPR sa pamamagitan ng isang interactive na diyalogo na may ganap na pakikilahok ng isang bansang sinusuri, na may pagsasaalang-alang sa mga pangangailangan nito sa capacity-building.
Inilalarawan ng Human Rights Council ang UPR bilang isang “natatanging proseso” at ang tanging “mekanismo ng [nitong] uri [na] umiiral” na nagbibigay ng mga pagkakataon para sa bawat isa sa 193 na estadong miyembro ng UN na i-ulat ang kanilang mga aksyon sa pagpapabuti ng mga sitwasyon ng karapatang pantao sa kanilang bansa at pagtagumpayan ang mga hamon “sa pagtatamasa ng mga karapatang pantao.” Kabilang dito ang pagbabahagi ng pinakamahuhusay na gawi sa karapatang pantao sa buong mundo.
Sinabi ng konseho na ang ultimong layunin ng UPR ay pagbutihin ang sitwasyon ng karapatang pantao sa bawat estado ng miyembro ng UN “na may makabuluhang kahihinatnan para sa mga tao sa buong mundo.”
Ang UPR ay naglalayong magbigay ng suporta para sa pagtataguyod at proteksyon ng mga karapatang pantao sa mga miyembrong estado, at hikayatin ang buong pakikipagtulungan at pakikipag-ugnayan sa Human Rights Council, UN Office of the Commissioner on Human Rights (OHCHR) at iba pang mga ahensiya ng karapatang pantao.
2. Kailan isinasagawa ang UPR?
Ang Human Rights Council ay sumusunod sa isang cycle na sumasaklaw sa apat at kalahating taon kung saan ang lahat ng mga miyembrong estado ng UN ay sumasailalim sa isang periodic review ng kanilang mga rekord ng karapatang pantao. Isang working group na pangunahing binubuo ng 47 miyembrong estado ng konseho ang nagpupulong ng tatlong dalawang-linggong sesyon bawat taon o kabuuang 14 na sesyon sa isang cycle ng pagsusuri.
Mula noong 2007, ang konseho ay nagsagawa ng tatlong mga cycle ng UPR. Nagsimula ang ikaapat na cycle nito noong Nobyembre 7, nang magbukas ang ika-41 na sesyon ng working group ng UPR, at magtatapos sa Pebrero 2027.
Ang Pilipinas ay nagkaroon ng una, pangalawa at pangatlong pagsusuri sa UPR noong Abril 2008, Mayo 2012 at Mayo 2017, ayon sa pagkakabanggit. Ang ikaapat na pagsusuri ay sa Nob. 14, mula 4 p.m. hanggang 7:30 p.m. (9 a.m. hanggang 12:30 p.m., oras sa Geneva), na naglalagay sa Pilipinas sa unang batch ng 14 na bansa na sasailalim sa bagong cycle sa punong tanggapan ng Human Rights Council sa Switzerland.
3. Paano isinasagawa ang UPR?
Ang bawat pagpupulong para sa isang periodic review ay isinasagawa sa loob ng tatlo at kalahating oras, na may karagdagang kalahating oras na inilaan para sa bawat bansa upang tanggapin ang mga rekomendasyong iniharap ng UPR working group at observer states. Ang magpa-facilitate sa bawat sesyon ng UPR ay ang mga grupo ng tatlong kinatawan ng bansa, na tinatawag na “troikas” o mga rapporteur.
Sa pagsusuri sa rekord ng karapatang pantao ng isang bansa, hinihimay ng working group ang mga ulat na isinumite ng estado mismo, kasama ang mga hakbang na ginawa upang matugunan ang mga rekomendasyon at iba pang mga hamon na binanggit sa mga nakaraang yugto ng pagsusuri. Susuriin nito ang pagsunod ng bansa sa mga obligasyon nito sa karapatang pantao sa ilalim ng UN Charter, ang Universal Declaration of Human Rights, mga boluntaryong pangako at commitment, tulad ng pagpapatupad ng mga pambansang patakaran sa karapatang pantao, at naaangkop na international humanitarian law.
Gagamitin ng grupo bilang batayan para sa pagsusuri nito ang mga ulat na isinumite ng mga independiyenteng eksperto sa karapatang pantao ng UN at mga grupo (kilala rin bilang Special Procedures), mga entidad ng UN, at mga stakeholder gaya ng mga pambansang institusyon ng karapatang pantao, ibig sabihin, ang Philippine Commission on Human Rights.
Sa pagtatapos ng sesyon ng pagsusuri, ang mga troika ay maghahanda ng isang ulat na naglalaman ng buod ng interactive na diyalogo tulad ng mga tanong, komento at rekomendasyong na naka-address sa estadong sinusuri. Nakatakdang gamitin ng working group ang mga rekomendasyong ginawa sa Pilipinas sa Nob. 16.
Ang huling resulta ng periodic review sa Pilipinas at 13 iba pang bansa sa ika-41 na sesyon ay pagtitibayin ng plenaryo ng Human Rights Council sa ika-52 na regular na sesyon nito sa Marso 2023.
4. Ano ang mga isyu sa karapatang pantao na ilalabas sa sesyon ng UPR ng Pilipinas?
Ang isang set ng mga ulat na na-upload sa UPR webpage para sa Pilipinas ay naglilista ng ilang mga isyu at alalahanin sa sitwasyon ng karapatang pantao sa bansa na itinaas ng OHCHR at higit sa 50 lokal at dayuhang civil society groups.
Sa 12-pahinang ulat nito, binanggit ng OHCHR ang patuloy na pagpaslang sa mga pinaghihinalaang drug offender at mga tagapagtanggol ng karapatang pantao sa kabila ng COVID-19 pandemic at ang pananatili ng impunity at “praktikal na mga hadlang” sa pagkakamit ng hustisya, bukod sa iba pang mga isyu.
Samantala, ang Center for Trade Union and Human Rights, Women Workers in Struggle for Employment, Empowerment and Emancipation (Women WISE3) at May First Movement ay nag-ulat, sa pamamagitan ng magkasanib na pagsusumite sa OHCHR, ng ilang mga isyu na may kaugnayan sa trabaho tulad ng patuloy na contractualization sa Pilipinas.
Ilang estadong miyembro ng UN, tulad ng Canada at Belgium, ang nagsumite ng mga katanungan nang maaga para sa Pilipinas. Halimbawa, tinanong ng United States ang gobyerno ng Pilipinas kung ano ang ginagawa nito upang matugunan ang patuloy na mga ulat ng panliligalig at banta ng karahasan laban sa mga mamamahayag at manggagawa sa media at ang red-tagging ng mga tagapagtanggol ng karapatang pantao. Nagpahayag ito ng pagkabahala sa “prolonged detention” ni dating senador Leila De Lima.
5. Ano ang susunod pagkatapos ng sesyon ng UPR?
Sinabi ng Human Rights Council na lahat ng bansa ay may pananagutan sa pag-unlad o pagkabigo sa pagpapatupad ng mga rekomendasyong nakapaloob sa huling resulta ng periodic review. Kasunod ng mekanismo ng UPR, maaaring tanungin muli ng konseho ang mga miyembrong estado sa pagpapabuti ng kanilang mga rekord ng karapatang pantao sa susunod na cycle ng pagsusuri.
Idinagdag ng konseho na ang international community ay tutulong sa pagpapatupad ng mga rekomendasyon at konklusyon tungkol sa capacity-building at teknikal na tulong, na may konsultasyon sa kinauukulang bansa. Maaaring tugunan nito ang mga kaso kung saan ang mga estado ay hindi “nakikipagtulungan.”
Nakakita ka na ba ng anumang kahina-hinalang pahayag, larawan, meme, o online post na gusto mong i-verify namin? Sagutan ang reader-request form na ito.
Mga Pinagmulan
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, Universal Periodic Review – Philippines, Accessed Nov. 11, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, Basic facts about the UPR, Accessed Nov. 11, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, Universal Periodic Review Working Group to commence fourth cycle with holding of its forty-first session from 7 to 18 November 2022, Nov. 2, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, The Philippines’ human rights record to be examined by Universal Periodic Review, Nov. 9, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights extranet, Universal Periodic Review chart, Accessed Nov. 10, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights extranet, Universal Periodic Review chart, Accessed Nov. 10, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, Compilation of UN information, Accessed Nov. 12, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, Summary of stakeholders’ information, Accessed Nov. 12, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, First batch of questions by UN member states, Accessed Nov. 12, 2022
United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights official website, UN Photo/Jean-Marc Ferré, Accessed Nov. 12, 2022
United Nations Office of the high Commissioner for Human Rights official website, The universal review process, Accessed Nov. 12, 2022
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)