Ang pagpa-ubos sa edad ngadto sa dise-otso anyos sa makapalit, makabaligya o makagamit og vapes ug uban pang electronic cigarettes nagpasabot makab-ot na sa mga kabataan ang mga produktong makadaot sa lawas nga posibling molahos ngadto sa substance abuse, matod pa sa mga eksperto’ng medikal ug sa panglawas.
(Susiha: Vape use could lead to alcohol and illegal drug use ー health experts)
“Supak ta sa pagpagamit niini sa tanang tawo, bisan katong dili manigarilyo, apil ang kabatan-onan kay daghan kaayo ni og side effects, mga peligro. Mahimo kining dalan ngadto sa pagka adik sa ubang mga substance sama sa tabako,” matod ni Antonio Dans, presidente sa Asia Pacific Center for Evidence-Based Health Care, atol sa usa ka forum sa Agusto 31 nga giorganisa sa Philippine College of Physicians (PCP.)
Ang Senate Bill (SB) No. 2239 o ang Vaporized Nicotine Products Regulation Act nga gipasa ni Sen. Ralph Recto kaniadtong Mayo 26 anaa na sa ang-ang sa pagpangutana antes aprobahan sa ikaduhang pagbasa. Samtang naaprobahan na sa ikatulong pagbasa kaniadtong Mayo ang bersyon sa Kamara, House Bill No. 9007.
Sa Senate Bill 2239, gihatag ngadto sa mga retailer ang katungdanan sa pagpamatuod sa edad sa mopalitay, nga pwede pangitaan og valid ID card nga makita ang edad o petsa sa pagkatawo.
Tinguha sa mga sugyot balaudnon ang pagusab sa Executive Order No. 106, nga gipirmahan ni Presidente Rodrigo Duterte kaniadtong Pebrero 2020. Gidili sa maong EO ang pagbaligya ug pag-apod-apod sa electronic nicotine/non-nicotine delivery systems (ENDS/ENNDS) ug heated tobacco products (HTPs) sa mga mopalitay nga ubos sa baynte-uno anyos.
Unsa gyud diay ang pasabot sa pagpaubos sa edad sa gidid-an nga maka palit, makagamit, ug makabaligya og mga bag-o-hang mga produktong tabako?
Kini ang tulo ka punto nga dapat inyong masayran:
- Unsang edara magsugod ang pagpanigarilyo?“
“Ang pagpanigarilyo usa ka sakit sa kabataan. Kadaghanan sa ato’ng mga manigarilyohay nagsugod sa wala pa mo-edad og 18 anyos,” matod ni Rizalina Gonzalez, pediatrician ug sakop sa Philippine Pediatric Society (PPS), atol sa online forum nga COVID-19 ug Tabako nga giorganisa sa Imagine Law, grupo nga nagduso sa pagpatuman sa polisiyang gibase sa ebidensya alang sa maayong panglawas sa mga Pinoy.
Usa sa walo ka batan-ong Pinoy nga nag-edad og 13 ngadto sa 15 “nakagamit na og produktong tabako”, base sa datos gikan sa 2019 Global Youth Tobacco Survey (GYTS). Ang maong school-based survey ginapasiugda matag tulo hangtud upat ka tuig ug gakuha og sample sa tibuok nasud. Gipasiugda ang survey sa Epidemiology Bureau sa Department of Health (DOH) inabagan sa World Health Organization (WHO) ug United States Centers for Disease Control and Prevention (U.S. CDC).
Gilangkoban sa survey questionnaire ang mga hisgotana’ng paggamit ug pagundang sa paggamit og tabako, second hand nga aso, kasayon makapalit ug pagkaanaa sa mga produktong tabako, ug kahibawo ug kinaiya kalabot sa paggamit sa tabako.
Gipakita usab sa maong survey nga 14.1 ka porsyento, kon 940 sa 6,670 ka mga tinun-ang partsipante, niingon nga sila “nisulay o nieksperemento sa paggamit ug electronic cigarettes.” Sa 2015, dihang una gi apil sa DOH ang pangutana kabahin sa e-cigarettes, gipakita sa GYTS nga kapin sa 40 porsyento sa mga tinun-an nasayod na kalabot sa produkto.
Matud sa 2018 nga position paper sa PPS Tobacco Control Advocacy Group (TCAG), nisulay ang mga batan-on sa e-cigarettes tungod “sa ilang pagka maukiton”. Para sa uban, nisulay sila tungod kay “niangay sila sa lasa”, nadani sa mga kauban, ug abi nila mas maayo ni sa panglawas kaysa naandang sigarilyo.
Matud pa kang Tedros Adhanom Ghebreyesus, director-general sa WHO, sumaha sa napatik sa isa ka artikulo niadtong Hulyo 27 mahitungod sa pakigbatok sa epedemya sa tabako, “gikabalaka (sa ahensya) nga ang kabataan nga migamit og e-cigarettes katulo pil-on ang purohan nga manigarilyo pod sa umaabot.”
2. Unsa man ang atong nasayran nga mga epekto sa e-cigarettes diha sa panglawas sa kabataan?
Ang aso sa sigarilyo adunay sobra syete-mil ka mga kemikal – sobra sa 90 niani, sama sa ammonia ug carbon monoxide, adunay makadaut ug posibling makadaut nga mga epekto sa panglawas, matod pa sa U.S. Food and Drug Administration (FDA). Setenta niani nga mga kemikal na lambigit sa cancer, lakip na ang arsenic, benzene, ug lead, base sa bag-o nga pag-usisa sa International Agency for Research on Cancer.
Pero nabalaka ang mga eksperto sa pagkahanggap sa mga kabataan sa nicotine, pundok sa mga kemikal nga makita sa tanum nga tabako, gituohang adunay hiyas nga maka adik.
Matud pa sa mga eksperto sa panglawas didto sa forum kaniadtong Agosto 31, “dali pa matandug ang utok sa mga batan-on sa makadani nga epekto sa nicotine,” labi na sa aspeto sa panghuna-huna, emosyon, sosyal, sensory ug motor development, nga pwede mahimong dalan sa paggamit og droga ug ubang substances.
Gipasabot ni Gonzalez nga maapektuhan sa nicotine ang pangdumala nga gamit sa utok sama sa pagkat-on, pagpugong sa dinaliang lihok, ug pagkaarisgado. Dugang pa niya, kung makat-on ang bata og panigarilyo, mas lisud kini mobiya “tungod kay dili pa hamtong ang ilang utok”.
Matud pa sa systematic review niadtong 2017 sa mga pagtuon mahitungod sa kadaut sa lawas nga dala sa pagpanigarilyo sa mga kabataan, nga gipatik sa Current Opinion in Pediatrics, ang pagpanigarilyo makadugang sa risgo nga makasinati og mga psychiatric disorders ug pagkadaut sa panghunahuna ang mga kabataan kon sila mag edad-edad na.
Sa explainer mahitungod sa mga bag-ong alternatibong mga produkto nga gimantala niadtong 2019 sa Philip Morris International, isa ka Amerikanhong kompanya sa tabako, adunay nicotine ang HTPs ug kasagara sa mga e-cigarette, apan pipila sa mga e-liquids wala nay nicotine.
Matud pa, “natural nga naa” sa mga HTP ang nicotine kay ginama man kini gikan sa dahon sa tabako, samtang ang nicotine sa e-cigarettes, “gidugang lang sa e-liquid”.
(Susiha VERA FILES FACT SHEET: Smoke-free alternatives to cigarettes explained)
Gawas pa sa nicotine, nabalaka usab ang mga eksperto sa panglawas sa paghanggap sa mga gipangsagol nga flavor sa mga ENDS/ENNDS. Gi tantsa sa WHO nga naay baligya nga mosobra 16,000 ka managlahi nga flavor sa e-liquids, nga makadani sa mas batan-ong mogamitay.
Bisan tuod ang uban aning mga flavoring (propylene glycol, acetaldehyde, formaldehyde, ug acrolein) giila nga luwas gamiton sa pagkaon ug mga ilimnon, limitado ra ang ebidensiya nga magpakita nga luwas pod kini’ng gamiton sa e-cigarettes, matod sa US Flavor and Extract Manufacturers Association.
Pananglitan, ang diacetyl, usa ka kemikal nga adunay isog nga butter flavor, “naila’ng makadaut sa baga” nga gidawit sa balatian nga “popcorn lung” (bronchitis obliterans). Gipakita sa research kaniadtong 2016, nga gimantala sa Environmental Health Perspectives, nga ang diacetyl nakit-an sa 39 sa 51 ka flavored e-cigarettes nga gibaligya sa nag-unang mga brand sa U.S.
“Ang flavorings…dili moadto sa atong tiyan..kon didto sa atoang baga, ug walay igong datus o walay datus nga nagpamatuod nga luwas kini…duna siyay kadaut sa atoang lawas,” matod ni Glynna Ong-Cabrera, pulmonologist ug pangulo sa Council on Tobacco and Air Pollution sa Philippine College of Chest Physicians, matod niya sa sagol nga English ug Filipino.
Hinuon, sa pagkakaron dili igo ang impormasyon aron masuta unsa gyud ang epekto sa panglawas sa pangdugay nga paggamit sa mga produktong ENDS/ENNDS, matod sa 2020 report sa WHO Regional Office didto sa Europe.
Aduna lang ebidensya para sa mosunod:
Sa Pebrero 18 sa miaging tuig, nakatala ang U.S. FDA og 2,807 ka mga kaso sa e-cigarette (kon vape)-associated lung injury (EVALI) o kamatayon, sa tibuok nasud, kasagara sa mga batan-ong mogamitay.
Sa Pilipinas, gikumpirma sa Department of Health (DOH) ang unang kaso sa e-cigarette-associated lung injury kaniadtong Nobyembre 19, 2019 nga naglambigit sa 16-anyos nga babayeng taga Central Visayas. Migamit siya og e-cigarettes ug sigarilyo sulod sa unom ka bulan. Nakasinati siya og “kalit nga grabeng kakulang sa pagginhawa, nagkinahanglan nga abagan og oxygen, ug na admit sa ICU,” matod pa sa DOH.
3. Unsaon man nga mapanalipdan ang kabataan batok sa pagpanigarilyo?
Sa position paper sa PPS TCAG kaniadtong 2018, giaw-hag sa PPS TCAG ang mga doctor pangbata nga check-apon ang mga bata, batan-on, ginikanan ug bisan caregivers kon naggamit ba sila og ENDS/ENNDS ingon man tudloan sila kalabot sa mga kadaut niani sa panglawas.
Gi-rekomendar usab nila nga regulahon ang pagpamaligya sa ENDS/ENNDS pinaagi sa internet “kay makalusot gihapon, makapalit” ang mga batan-on bisag og adunay pasidaan nga angay lang sa naay legal nga edad ang maong mga produkto.
Suportado ni Education Secretary Maria Leonor Briones ang mas estrikto nga mga lakang batok sa e-cigarettes. Matud pa niya, dili igo ang edukasyon nga mapugngan ang paggamit og substance.
“Gawas pa sa ilang matun-an sa klase, kinahanglan adunay mga polisiya ug mga estraktura nga mopalig-on pa gyud sa pagpili sa mga tinun-an alang sa kaayuhan sa panglawas ug madugangan ang atong gitudlo sa eskwelahan,” dugang pa niya.
Gihatagan usab og gibug-aton ni Gonzalez, pangulo sa TCAG, ang papel sa mga ginikanan aron mamenosan nga ma-expose ang mga bata sa nicotine, labina taliwa karon sa krisis sa panglawas, nga gipapuyo lang sila sa balay.
“Kinahanglan nga atoa’ng matudloan ang mga hamtong kay dili lang sila ang naapektuhan.
Sa tinuod, apektado ang imong mga anak nga anaa sa dapit, bisan naa ka sa gawas, ang third-hand nga aso, ang mga nangahabiling kemikal, risgo gihapon,” matud niya sa sagol nga English ug Filipino.
Editor’s note: VERA Files is part of Project Seeing Through the Smoke, which has support from the International Union Against Tuberculosis and Lung Disease, Inc (The Union) and Bloomberg Philanthropies.
Sources
Senate of the Philippines, Senate Bill No. 2239
House of Representatives, House Bill No. 9007
Official Gazette of the Philippines, Executive Order No. 106
Philippine College of Physicians, Press Conference: Junk Vape Bill Now!, Aug. 31, 2021
Imagine Law, Public Forum on COVID-19 and Tobacco, Aug. 16, 2021
World Health Organization, Global Youth Tobacco Survey
On the health effects of e-cigarette smoking
- U.S. National Institutes of Health, Tobacco, E-Cigarettes and Child Health, April 29, 2017
- International Agency for Research on Cancer, List of classifications by cancer sites with sufficient or limited evidence in humans, IARC Monographs Volumes 1–129
- U.S. Food and Drug Administration, Chemicals in Cigarettes: From Plant to Product to Puff, June 6, 2020
- Environmental Health Perspectives, Flavoring Chemicals in E-Cigarettes: Diacetyl, 2,3-Pentanedione, and Acetoin in a Sample of 51 Products, Including Fruit-, Candy-, and Cocktail-Flavored E-Cigarettes, June 1, 2016
- Journal of Medical Toxicology, Review of Health Consequences of Electronic Cigarettes and the Outbreak of Electronic Cigarette, or Vaping, Product Use-Associated Lung Injury, July 16, 2020
- Flavor and Extract Manufacturers Association of the United States, The Safety Assessment and Regulatory Authority to Use Flavors: Focus on E-Cigarettes
- U.S. Food and Drug Administration, Food Additive Status List
- World Health Organization Regional Office for Europe, ELECTRONIC NICOTINE AND NON-NICOTINE DELIVERY SYSTEMS
U.S. Centers for Disease Control and Prevention, Outbreak of Lung Injury Associated with the Use of E-Cigarette, or Vaping, Products | Electronic Cigarettes | Smoking & Tobacco Use, Aug. 3, 2021
Department of Health, DOH-FDA RECEIVES FIRST PH CASE REPORT OF E-CIGARETTE OR VAPE-ASSOCIATED LUNG INJURY (EVALI), Nov. 15, 2019
World Health Organization, WHO reports progress in the fight against tobacco epidemic, July 27, 2021
World Health Organization, WHO report on the global tobacco epidemic 2021: addressing new and emerging products, July 27, 2021
World Health Organization, Tobacco: Industry tactics to attract younger generations, March 25, 2020
World Health Organization, Tobacco: Industry tactics to attract younger generations, March 25, 2020
Philippine Pediatric Society, PPS-TOBACCO CONTROL ADVOCACY GROUP POSITION STATEMENT ON ENDS/ ENNDS
Department of Education, DepEd supports stricter measures against e-cigarettes | Department of Education, April 4, 2021
(Guided by the code of principles of the International Fact-Checking Network at Poynter, VERA Files tracks the false claims, flip-flops, misleading statements of public officials and figures, and debunks them with factual evidence. Find out more about this initiative and our methodology.)
Read other interesting stories:
Click thumbnails to read related articles.
