Maling ipinahayag ni Pangulo Rodrigo Duterte nang dalawang beses noong nakaraang buwan na nilikha ng European Union (EU) ang International Criminal Court (ICC).
PAHAYAG
Sa isang talumpati noong Okt. 18, binatikos ni Duterte ang mga kritiko ng giyera ng gobyerno laban sa droga sa ngalan ng mga karapatang pantao, at sinasabing hindi nila nauunawaan ang lawak ng katiwalian sa sistema ng hustisya ng bansa:
“Huwag ako kaladkarin sa ICC na iyon. Hindi ako susuko sa inyo, mga tanga. ICC, sino ang lumikha nito? Europa, EU.”
Pinagmulan: PCOO, Rodrigo Duterte, Speech at the Concluding Ceremonies of the 44th Philippine Business Conference and Expo, Oktubre 18, 2018, panoorin mula 53:53-54: 11.
Sa isa pang talumpati noong Okt. 28, pinahagingan niya si ICC prosecutor Fatou Bensouda:
“Ngunit para sa akin para parangalan ang mga patawag/utos nito at niyan — at yung maliit na babae doon, isang itim na nagpapahayag na simulan nila ang kanilang imbestigasyon. Sabi ko, ‘P ***** i **, kung makita kita, sasampalin kita.’ At talagang sasaktan ko siya (Ambassador). Maniwala ka, sasampal ako ng isang babae. Sino ka ba para magbanta sa akin? … Ano ang iyong katuturan? Mayroon kang isang korte. Ito ay isang likha ng European Union. “
Pinagmulan: PCOO, Rodrigo Duterte, Speech at the Birthday/Thanksgiving Party of Former Foreign Affairs Secretary Alan Peter Cayetano, Okt. 28, 2018, panoorin mula 22:46-23:02.
ANG KATOTOHANAN
Ang EU, isang pang-ekonomiya at pampulitikang unyon ng 28 bansa, ay hindi lumilikha ng ICC.
Kahit na nakabase sa The Hague, Netherlands, isang miyembro ng EU, ang hukuman ay isang independiyente at permanenteng institusyon na itinatag ng Rome Statute noong 1998, isang kasunduan o internasyonal na kasunduan ng 120 bansa, kabilang ang Pilipinas, na bumoto ng pabor dito.
Pitong bansa lang ang bumoto laban sa stature, kabilang ang China, Israel at United States, habang 21 nag hindi bumoto sa isang hindi nakatalang botohan. May 124 na bansa ang kasama sa ICC nitong Pebrero 2017.
Ang ICC ay nag-iimbestiga, nag-uusig at naglilitis ng mga indibidwal na inakusahan ng pagpatay ng lahi, mga krimen laban sa sangkatauhan, mga krimen sa digmaan at mga krimen ng agresyon.
Nang ipaliwanag ang pagboto nito sa United Nations Diplomatic Conference noong panahong iyon, sinabi ng 10-miyembrong delegasyon ng Pilipinas na ang statute ay “naglalaman ng mahahalagang elemento para sa pagtatatag ng (ICC).”
Samantala, ang Austria, sa ngalan ng EU ay nagsabi na ang EU ay “palaging pinatotohanan ang pangangailangan para sa isang Hukuman kung saan ito ay maaaring magkaroon ng pananampalataya.”
Ang pamahalaan ng Pilipinas ay umalis sa ICC noong Marso matapos maglunsad ang korte ng isang paunang pagsusuri sa mga pagpatay na bunga ng giyera ng gobyerno laban sa droga.
Sa bungad ng taong ito, mali namang ipinahayag ni Duterte na ang Pilipinas ay “hindi kailanman miyembro” ng ICC (Tingnan ang VERA FILES FACT CHECK: Dutete says PH was ‘not ever’ a member of the ICC. Is that so?).
Mga pinagkunan ng impormasyon:
Presidential Communications Operations Office, Rodrigo Duterte, Speech at the Concluding Ceremonies of the 44th Philippine Business Conference and Expo, Oct. 18, 2018
Presidential Communications Operations Office, Rodrigo Duterte, Speech at the Birthday/Thanksgiving Party of Former Foreign Affairs Secretary Alan Peter Cayetano, Oct. 28, 2018
International Criminal Court, Understanding the International Criminal Court
International Criminal Court, Rome Proceedings Volume II
International Criminal Court, Some Questions and Answers
United Nations, UN DIPLOMATIC CONFERENCE CONCLUDES IN ROME WITH DECISION TO ESTABLISH PERMANENT INTERNATIONAL CRIMINAL COURT, July 20, 1998.
International Criminal Court, Statement of the Prosecutor of the International Criminal Court, Ms. Fatou Bensouda, on opening Preliminary Examinations into the situations in the Philippines and in Venezuela, Feb. 8, 2018
VERA Files, ICC complaint cites story of Ernesto Avasola, ‘first Matobato’, April 27, 2018
GMA News Online, Fresh ICC complaint vs. Duterte over drug war deaths, Aug. 28, 2018
Reuters, Philippines’ Duterte hit by new ICC complaint over deadly drug war, Aug. 28, 2018
Inquirer.net, Duterte faces new drug war complaint in ICC, Aug. 29, 2018
CNN Philippines, The Source speaks to Commission on Human Rights Chairman Chito Gascon, Oct. 2, 2018