Categories
Fact Check Filipino

VERA FILES FACT CHECK: Pahayag ng Cagayan congressman na bumaligtad ang mga business group sa pagsuporta sa Cha-cha nangangailangan ng konteksto

Tumalikod ang Makati Business Club at ang Financial Executives Institute of the Philippines sa kanilang suporta para sa pag-amyenda ng mga probisyon kaugnay ng ekonomiya ng 1987 Constitution.

Kailangan ng konteksto

Hindi tahasang sinabi ng MBC at FINEX na sila ay laban sa pag-amyenda sa mga probisyon sa ekonomiya ng Konstitusyon. Gayunpaman, tinutulan nila ang paraan na gusto ng House sa pagpasok ng mga susog, at binibigyang diin ang malaking halaga na gagastusin sa pagbuo ng isang Con-con at ang timing ng paggawa nito.

Sinabi ni Cagayan de Oro City Rep. Rufus Rodriguez na ang Makati Business Club (MBC) at ang Financial Executives Institute of the Philippines (FINEX) ay tumalikod sa kanilang suporta sa pag-amyenda sa 1987 Constitution. Ito ay nangangailangan ng konteksto.

Nagbigay ng reaksyon si Rodriguez sa joint statement noong Marso 24 na inilabas ng anim na malalaking organisasyon ng mga negosyante, kabilang ang MBC at FINEX, na tumututol sa mga hakbang sa House of Representatives para sa isang Constitutional convention (Con-con) para ipasok ang mga pagbabago sa mga probisyon sa ekonomiya ng Charter.

PAHAYAG

Sa isang pahayag noong Marso 26, sinabi ni Rodriguez:

ā€œMBC and Finex are now against Charter amendments. Before this position, they were in favor of changing the Constitutionā€™s economic provisions.ā€

(ā€œAng MBC at Finex ay kontra na ngayon sa mga pagbabago sa Charter. Bago ang posisyong ito, pabor sila sa pagbabago ng mga probisyon sa ekonomiya ng Konstitusyon.”)

Pinagmulan: Rep. Rufus Rodriguez Statement, Manila Bulletin, Malaya, The Philippine Star, Marso 26, 2023

KATOTOHANAN

Hindi tahasang sinabi ng MBC at FINEX na tutol sila sa pag-amyenda sa mga probisyon kaugnay ng ekonomiya sa Konstitusyon. Gayunpaman, tinutulan nila ang paraang gusto ng House para ipasok ang mga susog, na binibigyang diin ang malaking halaga gagastusin sa pagbuo ng isang Con-con at ang timing nang paggawa nito.

Ang halaga ng pagbuo ng Con-con, na tinantiya ng National Economic and Development Authority na nasa P14 hanggang P28 bilyon, ay ā€œmaaaring mas mahusay na magamit sa agrikultura upang matugunan ang mataas na inflation, transportasyon upang matulungan ang mga Pilipino na makapagtrabaho at makauwi nang maaga sa bahay, at kinakailangang mga serbisyong panlipunan tulad ng kalusugan, edukasyon, at social security,ā€ sabi nila sa joint statement kasama ang Filipina CEO Circle, Justice Reform Initiative, Philippine Women’s Economic Network, Inc. at Women Business Council Philippines.

Inilarawan ng mga business group ang pagkakaroon ng Con-con upang amyendahan ang Saligang Batas bilang isang “potensyal na nakakagambalang panukala sa panahon na ang bansa ay maaaring nakahandang makabawi ng kanyang economic momentum.”

Sabi nila:

ā€œInvestors look for stability when making investment decisions. The possibly lengthy and fractious process of amending the Constitution may make investors take a wait and see attitude for an extended period of time and therefore derail the impact of the reforms.ā€

(“Ang mga mamumuhunan ay naghahanap ng katatagan kapag gumagawa ng mga desisyon sa pamumuhunan. Ang posibleng mahaba at putul-putol na proseso ng pag-amyenda sa Konstitusyon ay maaaring mag-udyok sa mga mamumuhunan na maghintay at makiramdam muna sa mahabang panahon at samakatuwid ay madiskaril ang epekto ng mga reporma.ā€)

Pinagmulan: Makati Business Club, Joint Statement on Proposed Constitutional Convention, Marso 24, 2023

Kinikilala ng mga grupo ng negosyo na ang mga ipinatupad na batas kamakailan – tulad ng Public Service Act, Retail Trade Liberalization Act, ang Foreign Investment Act – ay tumugon sa mga probisyon sa Konstitusyon na humahadlang sa kalakalan, pamumuhunan, pagbabago, kompetisyon, at paglago ng ekonomiya at trabaho.

FACT CHECK: Pahayag ng Cagayan congressman na bumaligtad ang mga business group sa pagsuporta sa Cha-cha nangangailangan ng konteksto

BACKSTORY

Inaprubahan ng House of Representatives noong Marso 6 ang Resolution of Both Houses No. 6 sa botong 301 pabor, 6 laban at isang abstention. Ito ay nananawagan para sa isang Constitutional convention (Con-con) upang ipakilala ang mga susog sa mga probisyon sa ekonomiya ng Charter. Pagkalipas ng walong araw, inaprubahan ng Kamara ang House Bill No. 7352, isang panukalang-batas para sa RBH No. 6 na nagbibigay ng pamamaraan para sa pagtatatag ng isang Con-con. Hindi pa inaprubahan ng Senado ang RBH No. 6 at ang implementing bill nito.

Apat na senador – sina Aquilino “Koko” Pimentel III, Loren Legarda, Nancy Binay at Risa Hontiveros – ang nagpahayag ng kanilang pagtutol sa Charter change sa ngayon, at nagsabing maaaring madiskaril ang focus ng Kongreso sa pagtugon sa mga problema sa sektor ng agrikultura, kalusugan at paggawa.

Hindi bababa sa tatlong beses noong nakaraang buwan, ipinahayag ni Senate President Juan Miguel ā€œMigzā€ Zubiri na hindi prayoridad ang pagbabago ng Charter, na tinutugunan ang posisyon ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr.

 

Nakakita ka na ba ng anumang kahina-hinalang pahayag, larawan, meme, o online post na gusto mong i-verify namin? Sagutan ang reader-request form na ito.

 

Mga Pinagmulan

Makati Business Club, About Us, Accessed April 3, 2023

Financial Executives Institute of the Philippines, History, Accessed April 3, 2023

Rep. Rufus Rodriguez Statement

CNN Philippines, House leader: Charter change to cost ā‚±9.5 billion, Feb. 22, 2023

Inquirer.net, Charter change via con-con a ā€˜disserviceā€™ to Filipinos, says Enrile, March 22, 2023

Makati Business Club, Joint Statement on Proposed Constitutional Convention, March 24, 2023

Official Gazette of the Philippines, Public Service Act, March 21, 2022

Official Gazette of the Philippines, Retail Trade Liberalization Act, Dec. 10, 2021

Official Gazette of the Philippines, Foreign Investment Act, March 2, 2022

Malaya Business Insight, Con-ass cheaper than con-con as Charter change mode ā€“ NEDA, March 3, 2023

House on RBH No. 6

House on H.B. 7352

Senatorsā€™ stance on Cha-Cha

Zubiri on Cha-Cha

President Bongbong Marcos on Cha-Cha

Manila Bulletin, Marcos: Charter change not a priority, Feb. 13, 2023

 

(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)