Mali ang sinabi ni Foreign Affairs Undersecretary Carlos Sorreta na pinanindigan ng Supreme Court (SC) ang isang “literal na paglalarawan” ng pambansang teritoryo sa desisyon nitong ideklarang labag sa konstitusyon ang Joint Marine Seismic Undertaking (JMSU).
Ang JMSU ay isang 2005 exploration agreement sa pagitan ng Philippine National Oil Company (PNOC), Vietnam Oil and Gas Group (PETROVIETNAM), at China National Offshore Oil Corporation (CNOOC).
Sakop ng kasunduan ang 142,886 square kilometers ng South China Sea, karamihan sa mga ito ay bahagi ng exclusive economic zone (EEZ) ng Pilipinas.
(Basahin ang SC declares unconstitutional a joint exploration deal by PH, China and Vietnam in the South China Sea)
PAHAYAG
Sa isang pagdinig noong Mayo 17 ng Senate Committee on Government Corporations and Public Enterprises, idiniin ni Sorreta ang kahalagahan ng joint development at resource sharing sa mga internasyonal na relasyon sa gitna ng “napakahirap na tunggalian” sa South China Sea.
Sinabi niya na ang desisyon ng SC na pawalang-bisa ang JMSU ay may mga “malaking implikasyon” dahil “sa halip na protektahan, pinapayagan ang aming pag-access sa resounces sa mga pinagtatalunang lugar, hindi kami pinapayagang makipagtulungan sa ibang mga bansa upang makinabang mula sa resources na ito.”
Sinabi pa ni Sorreta:
“…it’s generally accepted that EEZ is not national territory but the Supreme Court has upheld the literal description of national territory in Article I of the Constitution which ties our hands now to engage not only to be able to tap the resources together with others but has stopped us from the confidence building measure of building further cooperation.”
(“…tinatanggap sa pangkalahatan na ang EEZ ay hindi pambansang teritoryo ngunit itinaguyod ng Korte Suprema ang literal na paglalarawan ng pambansang teritoryo sa Article I ng Konstitusyon na nagtatali sa ating mga kamay ngayon na makisali hindi lamang upang magamit ang resources kasama ng iba, ngunit pinagbabawalan tayo sa confidence building measure sa pagbuo ng karagdagang kooperasyon.”)
Pinagmulan: Senate of the Philippines, Committee on Government Corporations and Public Enterprises, Mayo 17, 2023, panoorin mula 2:18:55 hanggang 2:19:18
ANG KATOTOHANAN
Mali si Sorreta sa dalawang bagay.
Una, hindi pinasiyahan ng SC na ang EEZ ng Pilipinas ay bahagi ng pambansang teritoryo sa desisyon nito noong Enero 2023. Sa halip, tinalakay nito kung ang JMSU ay “nasa ilalim ng ganap na kontrol at pangangasiwa ng Estado” na naaayon sa Section 2, Article XII ng 1987 Konstitusyon.
Sa isang May 29 1Sambayan TAPATAN Series, sinabi ni retired associate justice Antonio Carpio na ang sugnay na “pambansang teritoryo” ay nasa Article I ng Konstitusyon, habang “ibinatay ng SC ang desisyon nito sa kaso ng JMSU sa Section 2 ng Article XII – dalawang magkaibang mga artikulo ito sa Konstitusyon.”
Sinabi ng Mataas na Hukuman:
“We cannot assume that the Agreement Area is included in the West Philippine Sea. We are only certain that based on the attached maps and the non-rebutted claim of petitioners, the Agreement Area is within the Philippines’ EEZ. Therefore, whatever natural resources found therein is owned by the Republic.”
(“Hindi namin maaaring ipalagay na ang Agreement Area ay kasama sa West Philippine Sea. Natitiyak lamang namin na batay sa mga kalakip na mapa at hindi pinasinungalingan na claim ng mga petitioner, ang Agreement Area ay nasa loob ng EEZ ng Pilipinas. Samakatuwid, ang anumang likas na yaman na matatagpuan dito ay pag-aari ng Republika.”)
Pinagkunan: Supreme Court of the Philippines, G.R. No. 182734, p. 17
Sinabi ni Carpio na mayroong “malaking pagkakaiba” sa pagitan ng pambansang teritoryo at ng EEZ. “Ang isang estado ay may sovereignty sa kanyang pambansang teritoryo ngunit mayroon lamang mga sovereign right sa kanyang EEZ,” paliwanag niya.
Sinabi ng international law expert na si Romel Bagares na sa loob ng EEZ “ang isang estado ay may mga eksklusibong karapatan upang galugarin, samantalahin, pangalagaan at pamahalaan ang mga likas na yaman, pati na rin ang pagtatayo ng mga artipisyal na isla, isagawa ang pangangalaga sa kapaligiran at magsagawa ng marine scientific research.”
(Basahin ang UNCLOS explained, yet again and VERA FILES FACT SHEET: Anim na maling kuro-kuro tungkol sa arbitral award ng Pilipinas sa South China Sea)
Ikalawa, ang desisyon ng SC ay hindi pumipigil sa Pilipinas na mag-imbita ng mga dayuhang kumpanya, pribado o pag-aari ng estado, na mag-bid para sa mga service contract sa EEZ sa WPS, ani Carpio.
“Ang desisyon ng SC ay hindi pumipigil sa PH na pumasok sa isang cooperation agreement sa China tulad ng Memorandum of Understanding (MOU) na pinasok ng administrasyong Duterte, dahil ang [C]hinese cooperation ay magiging alinsunod sa Service Contract system sa ilalim ng batas ng Pilipinas,” paliwanag niya.
Nakasaad sa bawat service contract na ang gobyerno ng Pilipinas ay may ganap na pangangasiwa at kontrol sa pagpapatupad nito.
(Tingnan ang The PH-China MOU on cooperation on oil and gas development, Energy crisis looms as PH drops joint oil and gas exploration with China, Just tiis na lang ba tayo sa dilim?)
Sinabi ni Carpio na ang pahayag ni Sorreta ay “mag-aalarma sa ibang mga estado dahil iyan ay nangangahulugan na inilaan natin bilang sovereign territory maritime areas na sa ilalim ng UNCLOS ay hindi maaaring pag-aari bilang sovereign territory ng anumang coastal state.”
May nakita ka bang kaduda-dudang status, picture, meme, o iba pang post na gusto mong i-fact-check namin? Sagutan lang itong reader request form o i-message sa Viber ang VERA, the truth bot (Philippines).
Mga Pinagmulan
Supreme Court of the Philippines, SC Declares Unconstitutional the Joint Marine Seismic Undertaking Among Philippine, Vietnamese, and Chinese Oil Firms, Jan. 10, 2023
Official Gazette of the Philippines, The Constitution of the Republic of the Philippines, accessed June 1, 2023
1SAMBAYAN official Facebook page, 1SAMBAYAN TAPATan Series – Defending the West Philippine Sea: MDT, VFA, EDCA and UNCLOS, May 29, 2023
Antonio Carpio, Personal communication (text), June 2, 2023
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)
