Sampung buwan mula nang magsimula ang coronavirus 2019 (COVID-19) pandemic, patuloy ang unahan para sa isang ligtas at mabisang bakuna. Pinag-aralan ng mga mananaliksik at pharmaceutical developer ang sequence ng severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) at pinabilis ang proseso ng mga clinical trial upang makapagbigay ng mga rasyon sa higit sa 170 mga bansa, kasama ang Pilipinas. (Tingnan Amid speedy trials, access to safe COVID-19 vaccines is priority: experts)
Ngunit sa isang panayam sa media noong Nob. 18, sinabi ni Health Undersecretary Maria Rosario Singh-Vergeire: “Maliban sa pagkakaroon ng supply, ang mga kadahilanan tulad ng logistics at kalidad ng mga bakuna ay kailangang suriin din upang matukoy kung aling bakuna ang kukunin ng bansa.”
Limang mga kumpanya ang nasa iba’t ibang mga yugto ng mga aplikasyon para sa mga independiyenteng clinical trial sa bansa.
Noong Okt. 30, sinabi ni Food and Drug Administration (FDA) Director-General Eric Domingo na sinusuri ng Vaccine Experts Panel (VEP) ang mga aplikasyon ng Clover Biopharmaceutical ng Australia, Janssen Pharmaceuticals ng America, at Gamaleya Research Institute ng Russia.
Ang Clover Biopharmaceutical at Sinovac Biotech ng China ay parehong umusad na sa FDA para sa regulatory at ethics review noong Nob. 27.
Noong Nob. 25, kinumpirma ni Vergeire ang pagdaragdag ng University of Oxford ng United Kingdom at AstraZeneca sa pool ng mga aplikante, na sinasabi na kasalukuyang kinukumpleto ang mga kinakailangan para sa unang yugto ng mga aplikasyon.
Gayunpaman, kinukumpleto pa rin ng Gamaleya ang kinakailangang dokumentasyon ng datos para sa kaligtasan at immunogenicity noong Nob. 27, sinabi ni Jaime Montoya, executive director ng Department of Science and Technology Philippine Health Council for Research and Development (DOST-PCHRD).
“Inaasahan namin kung dire-diretso na halimbawa ang Sinovac at ang Clover, nakikita namin na baka magsimula na at ang pinakamaagang mga clinical trial baka bandang hulihan ng Disyembre o unang bahagi ng Enero,” sinabi ni Montoya sa mga reporter sa media forum.
Sinabi ni Carlito Galvez Jr., ang vaccine czar at COVID-19 response chief, na ang bansa ay maaaring makakuha ng 60 milyong dosis ng bakuna sa ikalawang quarter ng 2021. Noong Nob. 27, nilagdaan ng AstraZeneca ang isang supply deal sa pribadong sektor para sa 2.6 milyong dosis, kalahati nito ay ibibigay sa gobyerno upang inoculate ang may isang milyong Pilipino. Bukod sa AstraZeneca, sinabi ni Galvez, sa naunang panayam noong Nob. 24, na ang bansa ay nakikipag-usap sa Sinovac at Pfizer, ngunit wala pang napagkakasunduan.
Sa higit na 200 na mga bakuna na dinedebelop upang labanan ang novel coronavirus, narito ang mga kasalukuyang prospect sa Pilipinas na kailangan mong malaman:
CoronaVac
Ang CoronaVac ng Chinese Sinovac BioTech ay isa sa dalawang mga kandidatong bakuna na naindorso ng DOST para sa pagsusuri ng FDA hangang Nob. 27. Ang platform nito ay isang inactivated o live-attenuated na bakuna; ibig sabihin, gumagamit ito ng pinahinang bersyon ng coronavirus upang makakuha ng isang immune response. Ang disease-causing organism ay maaaring pumatay o cultured sa laboratoryo hanggang sa punto na hindi ito maaaring maging sanhi ng isang sakit.
Sinabi ng DOST-PCHRD sa isang sulat na ipinadala sa VERA Files noong Nob.24 na ang ganitong uri ng platform ay nangangailangan ng “malawak safety testing” dahil mayroong isang “potensyal para sa isang vaccine-associated enhanced disease.”
Sa pagtugon sa isang katanungan tungkol sa isang naiulat na masamang kaganapan na kinasasangkutan ng isang volunteer ng CoronaVac trial sa Brazil noong Nob. 9, sinabi ni Vergeire na ang manufacturer ay responsable rin sa pagbibigay-alam sa gobyerno ng Pilipinas tungkol sa anumang negatibong kinalabasan upang masuri itong mabuti ng VEP.
Ad26.COV2.S (Iba pang pangalan: JNJ-78436735)
Ang Janssen Pharmaceuticals, na pag-aari ng Johnson & Johnson na nakabase sa U.S., ang pangunahing mananaliksik at developer ng viral vector vaccine, na gumagamit ng common-cold causing adenovirus.
Sa platform na ito o uri ng bakuna, ang adenovirus na natural na nakapapasok sa mga human cell ay nagdadala ng DNA o RNA ng pathogen of interest, na ang SARS-CoV-2. Ang mga vector na ito ay binago upang hindi sila makagawa ng mga nakakahawang virus o maging sanhi ng sakit.
Ginamit ng Janssen ang parehong teknolohiya, AdVac, para sa Ebola virus vaccine, ang nauna sa platform na ito na makakuha ng pag-apruba mula sa mga European regulator noong Hulyo 2020.
AZD1222 (Iba pang pangalan: ChAdOx1)
Tulad ng sa Janssen, ang platform ng AstraZeneca at kandidatong bakuna ng University of Oxford ay isang viral vector. Gumagamit ito ng “isang hindi nakakapinsala, pinahinang adenovirus na kadalasang sanhi ng karaniwang sipon sa mga maliit na tsonggo,” ayon sa Oxford COVID-19 vaccine web hub. Ito ay genetically modified “kaya’t imposibleng lumaki ito sa mga tao.”
Ayon kay Galvez sa briefing noong Nob. 24, ang bakuna ng AstraZeneca ay kasalukuyang pinakamura — US$5 bawat dosis, o humigit-kumulang na P240.
Noong Nob. 23, iniulat ng kumpanya ang average 70% efficacy ng bakuna nito bilang resulta ng dalawang magkakaibang mga dosing regimen. Ang isang subgroup na may mas kaunting mga volunteer ay nakatanggap ng kalahating dosis at isang buong dosis nang sumunod na buwan, at nag resulta sa 92% efficacy. Sa isa pang subgroup na may higit pang mga volunteer, dalawang buong dosis ang nakitaan ng 62% vaccine efficacy.
Sputnik V (Iba pang pangalan: Gam-COVID-Vac)
Ang Sputnik V ay kandidatong bakuna ng Gamaleya National Center of Epidemiology and Microbiology, at na-sponsor ng Russia Direct Investment Fund. Ito rin ay isang adenoviral vector vaccine na hindi maaaring mag-replicate sa mga cell.
Nauna nang ipinahayag ni Pangulong Rodrigo Duterte ang kagustuhan para sa bakuna ng Russia sa isang government-to-government deal. Sinabi niya noong Agosto na handa siyang maging isang “guinea pig” para sa bakuna sa sandaling ito ay maaaring magamit ng tao bago pa man makumpleto ang large-scale tests. (Tingnan ang VERA FILES FACT SHEET: Ang COVID-19 bakuna mula sa Russia, sa konteksto)
Sinabi ng Russia President Vladimir Putin na ang Sputnik V ay ang unang “nakarehistrong bakuna sa COVID-19” matapos na humingi ng emergency use approval ang Gamaleya noong Setyembre. Ngunit maraming siyentipiko ang sumuri nito para sa hindi pagpapalabas ng mga peer-reviewed studies at pangalawang yugto ng mga resulta ng kandidatong bakuna bago ang buong paggamit ng tao.
SCB-2019
Ang Clover Biopharmaceutical AUS Pty. Ltd. ay isang kumpanya na nakabase sa Australia na may mga link sa Sichuan Clover Biopharmaceuticals ng China. Ang kandidatong bakuna nito, SCB-2019, ay isang subunit o protein-based vaccine na gumagamit ng mga coronavirus protein fragment upang pasiglahin ang immune response. Ang platform na ito ay naglalabas ng isang antigen sa pamamagitan ng paggamit lamang ng ilang bahagi ng organismo na sanhi ng sakit, karaniwang mga bahagi ng ibabaw nito.
Ang mga protein-based vaccine ay itinuturing na mas ligtas kaysa sa mga inactive na bakuna dahil hindi sila buong organismo, ayon sa molekular biologist na si Denise Bascos, na ang interes sa pagsasaliksik ay immunology. Ngunit dahil ang mga protina ay hindi maaaring mag trigger ng isang immune response sa kanilang sarili, ang mga bakunang subunit ay maaaring mangailangan ng mga adjuvant, o mga molecule na nagsisenyas ng pinsala sa mga cell. (Tingnan ang VERA FILES FACT SHEET: Sagot sa limang tanong tungkol sa bakuna laban sa COVID-19)
Ang alum ay ang pinakakaraniwang ginagamit na adjuvant para sa mga bakuna. Nagsisilbi itong isang “slow release” agent para sa antigen at tinitiyak na ang katawan ay may sapat na oras upang makapagawa ng isang tugon dito sa halip na sirain ito kaagad, sinabi ni Bascos.
BNT162b2
Ang platform ng kandidatong bakuna ng Pfizer at ng German BioNTech ay genetic-based technology, partikular ang messenger RNA (mRNA). Habang ang vaccine technology na ito ay matagal nang naging paksa ng pagsasaliksik ng maraming siyentipiko, walang mga RNA-based vaccine ang “napatunayan sa klinika” pa sa pamamagitan ng large-scale tests, ayon sa isang Set. 3 na artikulo na inilathala sa Journal of the American Medical Association.
Ang BNT162b2 ng Pfizer pati na rin ang mRNA vaccine ng Moderna ay maaaring unang lumabas sa merkado, sinabi ni Bascos, isang propesor sa University of the Philippines National Institute of Molecular Biology and Biotechnology.
Ang mga bakunang genetic-based ay gumagamit ng isa o higit pa ng sariling genes ng coronavirus. Namumukod tangi ang mRNA sa iba pa dahil mas madaling itong ma-synthesize ng maramihan at sa mas maikling panahon. Kung paano gumagana ang disenyo ay sa introduction sa katawan ng tao, ang maliit na mga segment ng DNA o RNA ay ginawang mga protina. Pagkatapos ito ay nagiging antigen para sa immune response.
Ang mga DNA vaccine ay “incredibly stable,” ayon sa Bascos, kaya’t hindi kinakailangang i-refrigerate habang ibinibyahe o iimbak para manatiling epektibo. Sa kabilang banda, ang RNA ay less resilient sa init, kaya’t ang mga bakuna ng Moderna at Pfizer ay kailangang iimbak sa minus 20 degree Celsius at minus 75 degree Celsius, ayon sa pagkakabanggit.
Anong susunod?
Target ng gobyerno ng Pilipinas na makapagbakuna ng hindi bababa sa 50 hanggang 60% ng populasyon ng bansa upang makamit ang proteksyon mula sa viral transmission. Ang herd immunity ay isang phenomenon kung saan ang mga indibiduwal na madaling mahawa ay magkakaroon ng hindi direktang proteksyon sa impeksyon kapag ang sapat na bahagi ng populasyon ay immune.
Gayunpaman, sinabi ng World Health Organization (WHO) na ang herd immunity threshold para sa COVID-19 ay hindi pa rin sigurado, lalo na tungkol sa gaano katagal ang magiging immune response o kung paano ito mag-iiba para sa iba’t ibang mga tao.
“Ang isang napaka-nakasisiglang bagay ay makita na hindi bababa sa dalawang mga resulta ng mRNA vaccine na narinig natin, Pfizer at Moderna, tila nakakamit natin ang mataas na efficacy,” sinabi ng chief scientist ng WHO na si Soumya Swaminathan sa Ingles sa isang press briefing noong Nob. 16.
“Ngunit maraming, maraming mga katanungan na natitira pa rin tungkol sa tagal ng proteksyon, ang epekto sa matinding sakit, ang epekto sa iba’t ibang mga sub-population, lalo na ang mga matatanda, pati na rin ang mga masamang pangyayari na higit sa isang tiyak na tagal ng panahon,” dagdag niya .
Nangangahulugan ito na kahit na may bakunang magagamit, kakailanganin pa rin ng panahon upang magawa ang kumpletong proteksyon laban sa sakit na ito, sinabi ni Bascos.
Idinagdag pa niya: “Ang eradication ay maaaring mangyari lamang kapag mayroon na kaming halos kumpletong pagbabakuna para sa ating populasyon na loob ng tuluy-tuloy na panahon.”
Mga Pinagmulan
AstraZeneca and University of Oxford
- ABS-CBN News, Drug maker AstraZeneca applies for COVID-19 vaccine trials in PH, Nov. 20, 2020
- CNN Philippines, AstraZeneca wants to hold COVID-19 clinical trial in PH, Nov. 20, 2020
- Inquirer.net, AstraZeneca open to conduct COVID-19 vaccine clinical trials in PH, Nov. 20, 2020
- ClinicalTrials.gov, Phase III Double-blind, Placebo-controlled Study of AZD1222 for the Prevention of COVID-19 in Adults – Full Text View, Nov. 13, 2020
- The Lancet, Safety and immunogenicity of ChAdOx1 nCoV-19 vaccine administered in a prime-boost regimen in young and old adults (COV002): a single-blind, randomised, controlled, phase 2/3 trial, Nov. 18, 2020
- AstraZeneca, COVID-19 vaccine AZD1222 is better tolerated in older adults than younger adults with similar immune responses across all age groups, Nov. 19, 2020
- AstraZeneca, AZD1222 vaccine met primary efficacy endpoint in preventing COVID-19, Nov. 23, 2020
Clover Biopharmaceutical, GSK, and Dynavax
- ClinicalTrials.gov, SCB-2019 as COVID-19 Vaccine – Full Text View, June 23, 2020
- Reuters, China’s Clover applies for Philippines COVID-19 vaccine trial, Oct. 30, 2020
- GSK, Media GSK actions to support the global response to COVID-19,
- CNN Philippines, Another Chinese firm undergoes review to hold COVID-19 vaccine clinical trial in PH, Oct. 30, 2020
Gamaleya Research Institute
- The Lancet, The Russian vaccine for COVID-19, Sept. 4, 2020
- CNN Philippines, Russia can produce COVID-19 vaccines for PH as early as January – envoy, Nov. 14, 2020
- South China Morning Post, Russia, China in lead as Philippines seeks deals for Covid-19 vaccines, Nov. 14, 2020
- Sputnik V, The first interim data analysis of the Sputnik V vaccine against COVID-19 phase III clinical, Nov. 11, 2020
- Sputnik V, Second interim analysis of clinical trial data showed a 91.4% efficacy for the Sputnik V vaccine on day 28 after the first dose; vaccine efficacy is over 95% 42 days after the first dose, Nov. 24, 2020
Janssen Pharmaceutical Companies
- medRxiv, Safety and immunogenicity of the Ad26.COV2.S COVID-19 vaccine candidate: interim results of a phase 1/2a, double-blind, randomized, placebo-controlled trial, Sept. 25, 2020
- Johnson & Johnson, (This statement was updated on October 4, 2020 to include additional information) Johnson & Johnson Posts Interim Results from Phase 1/2a Clinical Trial of its Janssen COVID-19 Vaccine Candidate, Oct. 4, 2020
- ClinicalTrials.gov, A Study of Ad26.COV2.S for the Prevention of SARS-CoV-2-Mediated COVID-19 in Adult Participants – Full Text View, Nov. 9, 2020
- Johnson and Johnson, Johnson & Johnson Initiates Second Global Phase 3 Clinical Trial of its Janssen COVID-19 Vaccine Candidate, Nov. 15, 2020
- World Health Organization, ICTRP Search Portal
- Johnson & Johnson, Johnson & Johnson Initiates Second Global Phase 3 Clinical Trial of its Janssen COVID-19 Vaccine Candidate, Nov. 15, 2020
Pfizer and BioNTech
- Pfizer, PFIZER AND BIONTECH ANNOUNCE VACCINE CANDIDATE AGAINST COVID-19 ACHIEVED SUCCESS IN FIRST INTERIM ANALYSIS FROM PHASE 3 STUDY, Nov. 9, 2020
- Pfizer, Pfizer and BioNTech Conclude Phase 3 Study of COVID-19 Vaccine Candidate, Meeting All Primary Efficacy Endpoints, Nov. 18, 2020
- Rappler, Pfizer to ensure supply of COVID-19 vaccine for PH, says envoy to US, Nov. 10, 2020
- OneNews PH, US Assures Phl Of COVID Vaccine Supply; Other Firms Also Have Offers At Low Prices – Officials, Nov. 11, 2020
- Pfizer, Pfizer and BioNTech Announce Vaccine Candidate Against COVID-19 Achieved Success in First Interim Analysis from Phase 3 Study, Nov. 9, 2020
- Pfizer, Pfizer and BioNTech Conclude Phase 3 Study of COVID-19 Vaccine Candidate, Meeting All Primary Efficacy Endpoints, Nov. 18, 2020
- ClinicalTrials.gov, Study to Describe the Safety, Tolerability, Immunogenicity, and Efficacy of RNA Vaccine Candidates Against COVID-19 in Healthy Individuals – Full Text View, Nov. 23, 2020
Sinovac BioTech Ltd. Co
- ClinicalTrials.gov, Safety and Immunogenicity Study of Inactivated Vaccine for Prophylaxis of SARS CoV-2 Infection (COVID-19) – Full Text View, Aug. 4, 2020
- Reuters, Sinovac may get Phase III trial results of COVID-19 vaccine by December, executive says, Nov. 20, 2020
- South China Morning Post, Russia, China in lead as Philippines seeks deals for Covid-19 vaccines, Nov. 14, 2020
- BBC News, Covid-19: Chinese vaccine ‘successful in mid-stage trials’, Nov. 18, 2020
- The Lancet, Safety, tolerability, and immunogenicity of an inactivated SARS-CoV-2 vaccine in healthy adults aged 18–59 years: a randomised, double-blind, placebo-controlled, phase 1/2 clinical trial, Nov. 17, 2020
- Reuters, Sinovac’s COVID-19 vaccine induces quick immune response: study, Nov. 18, 2020
Gavi, The COVID-19 vaccine race, Oct. 22, 2020
US National Institute of Allergy and Infectious Diseases, Vaccine Types | NIH
World Health Organization, Draft landscape of COVID-19 candidate vaccines, Nov. 12, 2020
World Health Organization, COVID-19 Virtual Press conference transcript – 16 November 2020
National Center for Biotechnology Information, Replicating and non-replicating viral vectors for vaccine development, Dec. 11, 2007
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Oct. 30, 2020
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Nov. 9, 2020
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Nov. 11, 2020
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Nov. 13, 2020
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Nov. 18, 2020
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Nov. 20, 2020
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Nov. 25, 2020
Department of Health, Beat COVID-19 Media Briefing, Nov. 27, 2020
Presidential Communications Operations Office, SEC. GALVEZ: PH CAN SECURE 60 MILLION DOSES OF COVID-19 VACCINE FROM 3 PHARMA FIRMS BY 2021, Nov. 24, 2020
Bloomberg, Philippines, AstraZeneca Sign Deal for 2.6 Million Doses, Nov. 27, 2020
Philippine News Agency, PH secures 2.6M shots of AstraZeneca’s Covid jab, Nov. 28, 2020
Associated Press, Thailand, Philippines sign for AstraZeneca COVID-19 vaccine, Nov. 27, 2020
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)