Sa loob lamang ng apat na araw, nagbago ng posisyon si Pangulong Rodrigo Duterte mula sa pagpapahayag ng suporta sa panukala sa United Nations (UN) para sa isang pandaigdigang tigil-putukan sa panahon ng pandemic hanggang sa pagpatay są anumang posibilidad ng pansamantalang paghinto ng pakikipaglaban sa Communist Party of the Philippines (CPP) sa natitirang bahagi ng ang kanyang termino.
PAHAYAG
Sa pagitan ng mga ulat ng kanyang mga Cabinet secretary tungkol sa patuloy na krisis sa kalusugan sa kanyang pampublikong pahayag noong Dis. 7, sinabi ni Duterte na tumutukoy sa “Reds”:
“There will be no ceasefire ever again under my term, under my term … pagka-presidente. For all intents and purposes, ‘yung ceasefire is dead. Wala na ‘yon … matagal na ‘yon … when I walked away from the [peace] talks because we could not understand each other.
(Hindi na magkakaroon ulit ng tigil-putukan sa ilalim ng aking termino, sa ilalim ng aking termino … pagka-presidente. Talagang ‘yung tigil-putukan ay patay na. Wala na ‘yon … matagal na ’yon … nang iniwan ko ang usapa(ng) [pangkapayapaan] dahil hindi kami nagkakaintindihan.)”
Pinagmulan: Presidential Communication Operations Office, Talk to the People of President Rodrigo Roa Duterte on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19), Dis. 7, 2020, panoorin mula 1:02:06 hanggang 1:03:06
Sinabi pa ng chief executive, kasama ng tigil-putukan, wala nang mga pag-uusap tungkol sa kapayapaan sa pagitan ng gobyerno at ng National Democratic Front (NDF) at New People’s Army (NPA), ang pampulitika at armadong pangkat ng CPP, ayon sa pagkakabanggit, at lahat ng umano’y “legal fronts” nito.
ANG KATOTOHANAN
Sa kanyang naka-tape na pahayag bago ang special session ng UN General Assembly (GA) noong Dis. 3, inulit ng pangulo ang suporta ng bansa sa panawagan ni UN Secretary General Antonio Guterres ng pandaigdigang tigil-putukan ng mga armadong labanan.
Sinabi ni Duterte:
“The Philippine support of [the] Secretary General’s report for a global ceasefire is most welcome and appreciated. The Philippine[s] wants to ensure the swift and unimpeded provision of medical care for all Filipinos, especially the most vulnerable.
(“Ang suporta ng Pilipinas sa ulat [ng] Secretary General para sa isang pandaigdigang tigil-putukan ay tinatanggap at pinahahalagahan. Nais ng Pilipinas na tiyakin ang mabilis at walang hadlang na pagbibigay ng pangangalagang medikal para sa lahat ng mga Pilipino, lalo na ang pinaka-mahina.)”
Pinagmulan: RTVMalacanang, Remarks for the 31st Special Session of the UNGA in Response to COVID 19 12/3/2020, Dis. 3, 2020, panoorin mula 3:13 hanggang 4:11
Gayunpaman, idinagdag niya:
“Yet combatting terrorism is just as urgent…now as it was before the pandemic. In my country, this fight is about protecting life while preserving the democratic values we have restored without violence.
(Gayunman, ang pakikipaglaban sa terorismo ay mahalaga rin … ngayon tulad noong bago mangyari ang pandemic. Sa aking bansa, ang laban na ito ay tungkol sa pagprotekta sa buhay habang pinapanatili ang mga pinahahalagahan sa demokrasya na naibalik natin nang walang karahasan.)”
Sa parehong special session, inulit ni Guterres ang kanyang naunang apela na “patahimikin ang mga baril sa pagtatapos ng taon” upang makatutok ang mga bansa sa “pakikipaglaban” sa coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic.
Una nang sinabi ito ng UN secretary general noong Marso 23, kung saan ang Pilipinas, kasama ang 52 iba pang mga bansa, ay “ganap na sumuporta” upang “magkasama na pagtuunan ng pansin ang totoong laban ng ating mga buhay.”
Bago nito, idineklara ni Duterte ang isang “unilateral ceasefire” sa CPP-NPA-NDF noong Marso 16 — nang unang ipataw ang enhanced community quarantine sa Luzon — mula Marso 19 hanggang Abril 15 upang bigyan daan ang tugon ng gobyerno sa pandemic. Sumunod ang grupo makalipas ang isang linggo, matapos na tumawag ang UN ng pagtigil ng labanan.
Ngunit kasunod ng mga ulat ng sagupaan sa pagitan ng mga puwersa ng estado at ng NPA, tinukoy ng chief executive, sa maraming mga pampublikong pahayag, ang mga rebeldeng komunista bilang “numero unong banta” sa kapayapaan sa bansa, at umabot pa sa pagbabanta na magdeklara ng martial law at maglabas ng isang order ng pagpatay para sa “lahat sa kanila (mga rebelde),” kasama ang mga miyembro ng kanilang “legal [fronts].” (Tingnan ang VERA FILES FACT CHECK: Duterte urong-sulong tungkol sa banta ng komunista, mali ang pahayag sa mga bakuna; VERA FILES FACT CHECK: Paano lumalala ang bantang martial law ni Duterte sa gitna ng krisis ng COVID-19)
Noong Dis. 3, sa araw ding iyon na nagsalita si Duterte sa UNGA special session, sinabi ng Armed Forces of the Philippines na hindi nila irerekomenda sa pangulo ang isang “holiday ceasefire” sa “Communist Terrorist Group,” na binanggit ang “kawalan ng kakayahan nito na maging matapat.”
Idineklara ng pangulo ang CPP-NPA bilang isang teroristang grupo noong Disyembre 2017 sa pamamagitan ng Proclamation No. 374. Gayunpaman, hindi pa ito labag sa batas habang nakabimbin ang proscription nito sa Court of Appeals, alinsunod sa Anti-Terrorism Act of 2020. (Tingnan ang VERA FILES FACT SHEET: Ang mga panganib ng red-tagging sa ilalim ng Anti-Terrorism Law)
Si Duterte, na minsang tinawag ang kanyang sarili na isang “socialist” at “unang maka-kaliwang pangulo” ng bansa, ay atras-abante sa pagpapatuloy ng mga pakikipag-usap sa CPP-NPA-NDF mula pa nang magsimula ang kanyang termino. (Tingnan ang VERA FILES FACT CHECK: Duterte blows hot and cold with the Reds)
Ito, sa kabila ng kanyang dating tagapagsalita na si Salvador Panelo, na chief presidential legal counsel din, na nagsasabing ang pangulo ay “laging bukas ang bintana” sa usapang kapayapaan sa mga rebeldeng komunista. (Tingnan ang VERA FILES FACT CHECK: Pahayag ni Panelo na laging bukas si Duterte sa usapang pangkapayapaan sa mga Komunista hindi totoo)
Mga Pinagmulan
Presidential Communications Operations Office, Talk to the People of President Rodrigo Roa Duterte on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19), Dec. 7, 2020
RTVMalacanang, Remarks for the 31st Special Session of the UNGA in Response to COVID 19 12/3/2020, Dec. 3, 2020
United Nations, COVID-19 recovery, focus of UN General Assembly special session, Dec. 3, 2020
United Nations, COVID-19: UN chief calls for global ceasefire to focus on ‘the true fight of our lives’, March 23, 2020
Philippine Mission to the United Nations in New York official Twitter account, PH joins 52 other countries in support of @UN Secretary-General @antonioguterres’ call for an immediate global ceasefire in light of the #COVID19 pandemic @teddyboylocsin @DFAPHL, March 31, 2020
United Nations, Update on the Secretary-General’s Appeal for a Global Ceasefire, April 2, 2020
United Nations, “To silence the guns, we must raise the voices for peace”, n.d., Accessed on Dec. 9, 2020
RTVMalacanang, Message / Meeting with the IATF-EID (Speech) 3/16/2020, March 16, 2020
Office of the Presidential Spokesperson, On the government’s declaration of a unilateral ceasefire, March 18, 2020
Rappler, CPP-NPA declare ceasefire after U.N. call for peace amind coronavirus pandemic, March 24, 2020
CNN Philippines, Reds concede to UN’s call for ceasefire, March 24, 2020
Manila Bulletin, CPP orders nationwide ceasefire in response to UN’s call, March 25, 2020
RTVMalacanang, Kumusta Po Mahal Kong Kababayan? | Meeting on COVID-19 Concerns and Talk to the People on COVID-19, June 22, 2020
RTVMalacanang, IATF-EID Meeting and Talk to the People 4/23/2020, April 23, 2020
Armed Forces of the Philippines official Twitter account, “AFP Statement fr Spokesperson @att_edarevalo re Christmas truce…,” Dec. 3, 2020
Official Gazette, Proclamation No. 374
Official Gazette, Anti-Terrorism Act of 2020
Presidential Communications Operations Office, Dec. 16, 2016 — Speech of President Rodrigo Duterte during the Meeting with the Filipino Community in Singapore, The Max Pavillion and Hall 9, Dec. 16, 2016
Office of the Presidential Adviser on the Peace Process, PEACE PROCESS WITH THE COMMUNIST PARTY OF THE PHILIPPINES/NEW PEOPLE’S ARMY/NATIONAL DEMOCRATIC FRONT (CPP/NPA/NDF), Accessed on Dec. 10, 2020
(Ginagabayan ng code of principles ng International Fact-Checking Network sa Poynter, ang VERA Files ay sumusubaybay sa mga maling pahayag, flip-flops, nakaliligaw na mga pahayag ng mga pampublikong opisyal at kilalang personalidad, at pinasisinungalingan ang mga ito gamit ang tunay na ebidensya. Alamin ang inisyatibong ito at aming pamamaraan.)