Archive - Fact Check Filipino

Sa isang press conference noong Hunyo 20, sinabi ni president elect Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. na ipinagbawal ng Vietnam at Thailand ang pag-export ng kanilang bigas. Ito ay hindi totoo.

Binago ni Duterte ang mga target niya para sa kanyang krusada laban sa korapsyon makaraan ang apat na taon sa kanyang pagkapangulo.

Tatlong araw bago bumaba sa puwesto, inamin ni Pangulong Rodrigo Duterte na ginamit niya ang kanyang kapangyarihan bilang punong ehekutibo para kalabanin ng mga mambabatas ang ABS-CBN. Taliwas ito sa mga naunang pahayag na hindi siya nakialam sa hindi pag-renew ng legislative franchise ng broadcasting network.

Anim na taon matapos magdeklara ng giyera laban sa droga, walang nakikitang katapusan sa problema si Pangulong Rodrigo Duterte.

Gumawa ng nakaliligaw na pahayag si Undersecretary Lorraine Badoy ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) na ang Korte Suprema ay nagpasya na "walang panganib sa buhay, kalayaan at seguridad kapag ang isang tao ay kinilala bilang miyembro ng CPP NPA NDF.” Tugon niya ito sa komento ni Justice Secretary Menardo Guevarra na nagbabala laban sa mga red-tagging ng mga indibidwal nang walang patunay.

Nakaliligaw ang pahayag ni outgoing President Rodrigo Duterte na dalawang Duterte ang uupo bilang presidente at bise presidente ng bansa sa loob ng 11 araw dahil sa naganap na maagang inagurasyon ng kanyang anak na si Vice President-elect Sara Duterte-Carpio.

Muling pinaliit ni outgoing President Rodrigo Duterte ang kanyang suweldo habang papalapit na ang pagtatapos ng kanyang anim na taong termino ngayong Hunyo. Hindi bababa sa anim na beses na ginawa niya ito, batay sa bilang ng VERA Files Fact Check.

Nangangailangan ng konteksto ang pahayag ni outgoing President Rodrigo Duterte na hindi na miyembro ng International Criminal Court (ICC) ang bansa.

Taliwas sa isang pahayag noong Marso 4 ni president-elect Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. na humihimok sa Russia na “respetuhin ang kalayaan ng Ukraine,” sinabi ni incoming National Security Adviser Clarita Carlos na dapat manatiling “neutral” ang Pilipinas sa nagpapatuloy na digmaan.

Mali ang sinabi ni outgoing Sorsogon Governor Francis "Chiz" Escudero, na babalik sa Senado para sa ikatlong termino, na ang Cordillera Administrative Region (CAR) ay isa sa dalawang pinakamahirap na rehiyon sa Pilipinas.

Sinabi ni Sen. Imee Marcos, nakatatandang kapatid ni president-elect Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., na walang bata na nagutom sa 20-taong rehimen ng kanyang yumaong ama, si Ferdinand Marcos Sr., dahil sa Nutribun. Hindi totoo ang pahayag ni Marcos.

Sinabi ni Sen. Imee Marcos na hindi man lang nagtangka ang China na sakupin ang Pilipinas “sa anumang paraan.” Kulang ito ng mahalagang konteksto.

Wala pang kaso ng monkeypox na natukoy sa Pilipinas. Ngunit naghahanda na ang Department of Health para sa posibilidad ng mga kaso ng monkeypox na papasok sa bansa sa pamamagitan ng "pagpapalakas ng screening sa mga border at aktibong pagsubaybay sa sitwasyon."

Pinabulaanan ng abogadong si Barry Gutierrez, tagapagsalita ni Robredo, ang mga akusasyon ni Badoy, at sinabing ang mga ito ay "malinaw at ganap na kasinungalingan," at “pinabulaanan nang paulit-ulit."

Mula sa pagsasabi na ang arbitrasyon ay "hindi na isang opsyon" sa pagharap sa nagsasapawang pag-aangkin (ng teritoryo) sa West Philippine Sea, sinabi ngayon ni president-elect Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr. na igigiit niya ang 2016 arbitral award, na inilalarawan niya bilang isang “napakaimportanteng desisyon na pabor sa atin.”

"Ang karahasan sa tahanan at anumang anyo ng karahasan na nakabatay sa kasarian ay hindi maaaring genderless," sabi ni Dr. Nathalie Africa-Verceles, associate professor at direktor ng University of the Philippines Center for Women's and Gender Studies.

Ang CA ay nagsisilbing "moderator" ng kapangyarihan ng pangulo sa paghirang ng mga opisyal sa pamamagitan ng masusing pagrepaso sa mga kwalipikasyon at pagtitiyak ng kaangkupan ng mga taong pinili para sa mga partikular na posisyon sa burukrasya ng gobyerno.

Bilang reaksyon sa isang Facebook post ng isang piloto ng Cebu Pacific Airlines na nagsasabing humiling si Vice President Leni Robredo ng priority landing para sa eroplanong sinasakyan niya na nakapagpaantala at nagpalihis ng ibang mga flight noong nakaraang buwan, sinabi ni Senate President Vicente Sotto III na mayroong tatlong opisyal ng gobyerno na maaaring bigyan ng “priority landing at takeoff” sa bansa. Hindi totoo ang pahayag ni Sotto.

Sa isang maliwanag na hindi pagsunod sa tradisyon, inihayag ni vice president-elect Sara Duterte-Carpio noong Mayo 16 na plano niyang manumpa sa panunungkulan ilang araw bago mag Hunyo 30, ang nakatalagang umpisa ng termino ng susunod na grupo ng mga opisyal ng bansa.

Sinabi sa Facebook (FB) page ng Mindanao Daily News, isang pahayagan na nakabase sa Cagayan de Oro City, na nag “thumbs up” si presumptive president Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr. sa franchise renewal ng media network na ABS-CBN. Ang pahayag na ito ay nangangailangan ng konteksto. Sinabi ni Marcos na hindi niya nakikita kung bakit hindi na dapat ibalik sa ABS-CBN ang prangkisa nito kapag naresolba na nito ang mga nilabag umano nito.

Nangangailangan ng konteksto ang pahayag ni presumptive president Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. na “ibibigay” niya sa Commission on Appointments (CA) ang nomination papers ng kanyang running mate at presumptive vice president na si Sara Duterte-Carpio bilang susunod na Education secretary.

Sa hindi bababa sa pangalawang pagkakataon, mali ulit ang sinabi ni Pangulong Rodrigo Duterte na may nakabinbing kaso laban sa kanya sa International Court of Justice (ICJ) kaugnay sa kanyang madugong giyera laban sa ilegal na droga.

Ano ang mangyayari pagkatapos magsara ang botohan? Kailan idedeklara ang mga nanalo sa halalan? Narito ang tatlong bagay na kailangan mong malaman.

Hindi bababa sa tatlong ahensya ng gobyerno ang kumikilala sa Palimbang massacre, na kumitil sa buhay ng mahigit 1,000 Moro sa Sultan Kudarat noong Set. 24, 1974. Ang mga testimonya mula sa mga nakaligtas sa masaker, at mga naulilang pamilya, ay dokumentado ng Transitional Justice and Reconciliation Commission (TJRC). Noong 2021, ang militar, ang mga puwersa na nauugnay sa masaker, ay naglabas ng isang pahayag kung gaano kahalaga ang paggunita sa mga pagpatay.