Archive - Fact Check Filipino

Umaasa ang Pilipinas, na nasa ilalim ng isa sa pinakamahabang lockdown sa mundo sa gitna ng pandemya, sa bakunang panlaban sa coronavirus disease 2019 (COVID-19). Hindi pa nakarating sa baybayin ng bansa ang bakuna nagsimula nang kumalat ang kung ano-ano nang maling impormasyon tungkol dito.

Matapos ang ilang buwang pinabilis na mga clinical trial, maraming mga coronavirus disease 2019 (COVID-19) vaccine ang malapit na ngayong ilabas sa merkado, at may iilan na maaari nang gamitin ng publiko.

Sa pag-usbong ng mga talakayan at ng tuluyang pagpapatupad ngayong taon ng Republic Act No. 11479 o Anti-Terrorism Act (ATA), sunud-sunod na mga personalidad ang pinintahan sa iisang kulay: Pula.

Sa higit siyam na buwan ng community quarantine sa bansa, binalaan, binigyan ng mga tiket, at inaresto ng mga tagapagpatupad ng batas ang may 598,000 katao, na tinawag nilang "pasaway," dahil sa umano'y paglabag sa quarantine at health protocols na ipinag-utos upang mapigilan ang pagkalat ng coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic.

Sinalubong ni Pangulong Rodrigo Duterte at ng kanyang gobyerno ang dagsa ng mga maling mga pahayag tungkol sa coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic sa pamamagitan ng pagtugis sa tinutukoy nitong “fake news."

Hindi totoo ang sinabi ng abogadong si Lorenzo "Larry" Gadon, isang loyalista ni Marcos, na si Supreme Court Associate Justice Marvic Leonen ay "walang karanasan" sa paglilitis, at sa gayon ay "hindi kwalipikado" para sa kanyang posisyon.

Hindi lamang sakit at kamatayan sa milyun-milyon tao sa buong mundo ang dala ng COVID-19 pandemic. Hatid din nito ang labis-labis na mali at hindi totoong impormasyon tungkol sa sakit, na naging mas mapinsala dahil sa kanilang pagiging viral sa social media.

Hindi lamang isang hamon sa mga institusyong medikal at mga sistema ng pangangalaga ng kalusugan ang pagsiklab ng coronavirus disease 2019 (COVID-19) ngayong taon kundi isang pasaning socioeconomic na malubhang nakakaapekto sa lahat ng mga sektor ng lipunan, lalo na sa pinakamahirap.

Sinabi ng International Criminal Court (ICC) na inaasahan nitong magpasya "sa unang anim na buwan ng taong 2021" kung itutuloy ang pagsisiyasat sa mga hinihinalang krimen laban sa sangkatauhan na ginawa sa giyera kontra iligal na droga ni Pangulong Rodrigo Duterte.

Hindi totoo ang sinabi ni Sen. Imee Marcos na Pilipinas ang nagpataw ng "pinakamaagang lockdown … sa buong mundo" upang mapigilan ang pagkalat ng coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic sa bansa.

Sa loob lamang ng apat na araw, nagbago ng posisyon si Pangulong Rodrigo Duterte mula sa pagpapahayag ng suporta sa panukala sa United Nations (UN) para sa isang pandaigdigang tigil-putukan sa panahon ng pandemic hanggang sa pagpatay są anumang posibilidad ng pansamantalang paghinto ng pakikipaglaban sa Communist Party of the Philippines (CPP) sa natitirang bahagi ng ang kanyang termino.

Likas na bahagi ng reproductive system ng babae, ang regla ay nananatiling bawal na paksa sa maraming mga bansa, kabilang ang Pilipinas, hanggang ngayon.

Sa kanyang pahayag sa publiko noong Nob. 30, sinabi ni Pangulong Rodrigo Duterte na wala siyang ginagawang “red-tagging" ng mga maka-kaliwang grupo na Makabayan, Gabriela, at Bagong Alyansang Makabayan (BAYAN) nang akusahan niya ang mga ito bilang mga “legal front" at "mga miyembro" ng Communist Party of the Philippines (CPP), ng New People's Army (NPA), ang armadong pangkat nito, at ng National Democratic Front (NDF), ang pampulitikang grupo nito.

Sampung buwan mula nang magsimula ang coronavirus 2019 (COVID-19) pandemic, patuloy ang unahan para sa isang ligtas at mabisang bakuna. Pinag-aralan ng mga mananaliksik at pharmaceutical developer ang sequence ng severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) at pinabilis ang proseso ng mga clinical trial upang makapagbigay ng mga rasyon sa higit sa 170 mga bansa, kasama ang Pilipinas.

Sa pagbasura sa mungkahi ni Vice President Leni Robredo na gumawa ng isang detalyadong listahan ng mga tatanggap ng bakuna kontra coronavirus disease 2019 (COVID-19), kinontra ni Presidential Spokesperson Harry Roque ang Department of Health (DOH) nang sinabi niyang “mayroon nang (listahan).”

Habang ang probinsya ng northern Luzon ay talagang nakaranas ng matinding pagbaha dahil sa pananalasa ng Bagyong Ulysses, ilang mga social media user, kabilang ang mga celebrity at isang lokal na istasyon ng radyo, ang nagbahagi ng mga lumang litrato na hindi ipinapakita ang malawakang pagbaha kamakailan sa Cagayan.

Pinagbintangan ni Pangulong Rodrigo Duterte si Vice President Leni Robredo na promotor ng mga kritisismo sa social media na kinuwestiyon ang kanyang pagkawala niya habang nananalasa ang Bagyong Ulysses (international codename: Vamco).

Ang pahayag ni Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo sa pag alis ni Vice President Leni Robredo sa Gabinete ni Pangulong Rodrigo Duterte noong 2016 ay kulang ng konteksto.

Habang binabalikan ang kanyang karanasan sa pagharap sa mga disaster bilang dating mayor ng Davao City, nagkamali si Pangulong Rodrigo Duterte sa pagsabing Davao City ang "pinakamalaking" lungsod sa buong mundo.

Hindi tama ang sinabi ni Foreign Secretary Secretary Teodoro Locsin Jr. na "approve" kay Pangulong Rodrigo Duterte "to the max" at "walang pasubali” ang mga sumagot sa pinakahuling survey ng Pulse Asia.

Ilang mga social media user, kabilang ang dating brodkaster ng ABS-CBN na si Jay Sonza, ang nag share sa Facebook (FB) ng niretokeng litrato ng isang ABS-CBN News van, na ipinangalandakang tumaob habang nangangalit ang Bagyong Ulysses sa Luzon noong Nob. 12.

Mixed signals ang ipinadala ng administrasyong Duterte sa United States (U.S) kaugnay ng isang "arrangement" sa mga usapin sa defense nang suspindihin nito kamakailan ng panibagong anim na buwan ang pagpapawalang-bisa ng Visiting Forces Agreement (VFA).

Mali ang pahayag ng nagpapakilalang political operator at strategist na si Franco Mabanta, isang tagasuporta ni Pangulong Rodrigo Duterte at natalong kandidato sa pagka-bise presidente na si Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr., na ang coronavirus disease na 2019 (COVID-19) ang unang pandemic “sa isang siglo.”

Sa isang press briefing noong Nob. 5, iba ang sinabi Presidential Spokesperson Harry Roque na paninindigan ni Pangulong Rodrigo Duterte sa ligalisasyon ng same-sex marriage para sa mga mag-asawang Lesbian, Gay, Transgender, Queer (LGBTQ).

Habang naghahanda ang bansa para sa huling yugto ng mga clinical trial para sa coronavirus disease 2019 (COVID-19) vaccines na magsisimula sa Disyembre, itinalaga ni Pangulong Rodrigo Duterte si Presidential Peace Adviser Carlito Galvez Jr. bilang vaccine czar.

Sa kanyang pampublikong pahayag noong Okt. 26, nangako si Pangulong Rodrigo Duterte na italaga ang natitirang isa at kalahating taon ng kanyang termino sa "pakikipaglaban sa katiwalian" sa gobyerno.

May mga dalawang pagkakataon nang sinabi ni Pangulong Rodrigo Duterte na nasa hangin ang SARS-CoV-2 (Severe Acute Respiratory Syndrome-Coronavirus-2), ang causative agent ng coronavirus disease 2019 (COVID-19). Kulang ito ng konteksto.

Sa isang pahayag, maling isinama ni Interior and Local Government Undersecretary Jonathan Malaya ang National Democratic Front (NDF) sa listahan ng mga terror group na idineklara ng Pilipinas at iba pang mga bansa, pati na rin ang United Kingdom (UK) at European Union (EU).

Ipinakita ng World Health Organization (WHO) noong Okt. 15 ang "kapani-paniwala" na mga natuklasan sa interim na resulta ng Solidarity Therapeutics Trial nito, anim na buwan matapos simulan ang pandaigdigan na paghahanap para sa isang mabisang lunas sa paggamot ng coronavirus disease 2019 (COVID-19).

Mali ang sinabi ni Krizette Laureta Chu, manunulat at associate lifestyle editor ng Manila Bulletin, blogger, at lantad na tagasuporta ni Pangulong Rodrigo Duterte, na mga third-party fact-checker ng Facebook (FB) ang responsable sa pagtanggal ng FB page na Hands Off Our Children, isang “advocacy group" na inilunsad umano ng mga magulang laban sa pag recruit ng mga menor de edad sa New People's Army (NPA).