Archive - Fact Check Filipino

Sa pag uulit-ulit ng kanyang paninindigan na iwasan ang "gulo" sa China, tinawag ni Pangulong Rodrigo Duterte ang makasaysayang panalo sa arbitration ng Pilipinas noong 2016 laban sa higante ng Asia sa pagtatalo ng South China Sea bilang "isang piraso lamang ng papel" na kanyang "itatapon sa basurahan,” sa isang televised address noong Mayo 5.

Sa pagtatanggol kay Sen. Christopher “Bong” Go, iginiit ng aktor na si Robin Padilla na "mayroong historical fact" sa pahayag ng senador na si Lapulapu, na itinuring na unang pre-colonial na bayani ng Pilipinas, ay isang Muslim-Tausug na lider mula sa dating Sultanate of Sulu.

Pinabulaanan ni Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. ang pahayag ni Palace Spokesperson Harry Roque na humingi siya ng paumanhin kay Chinese Ambassador to the Philippines Huang Xilian dahil sa kanyang pagmumura tungkol sa mga "iligal" na aktibidad ng China sa West Philippine Sea.

“Hindi [niya] binanggit kahit na kailan” ang tungkol sa pinagtatalunan ng China at Pilipinas sa West Philippine Sea noong 2016 na kampanya para sa pampanguluhan, sabi ni Pangulong Rodrigo Duterte. Hindi ito totoo.

Gustong malaman ng isang mambabasa ng VERA Files Fact Check kung bakit si National Intelligence Coordinating Agency (NICA) Director General Alex Paul Monteagudo at maraming iba pang mga Facebook user ay nagbabahagi ng maling impormasyon na madali namang mapatunayan.

Sa paglampas ng isang milyong kaso ng coronavirus disease 2019 (COVID-19) sa Pilipinas noong Abril 26, binigyang diin ng mga health expert na kailangang "pabilisin ang pagbabakuna” sa bansa.

Habang umiigting ang tensyon sa rehiyon sa patuloy na hindi awtorisadong presensiya ng mga barkong Tsino sa mga maritime area ng Pilipinas, hindi bababa sa pitong maling impormasyon tungkol sa isyu ng West Philippine Sea ang pinakawalan ng blogger na si Sass Rogando Sasot, isang hayagang supporter ni Pangulong Rodrigo Duterte.

Kumuha ng inspirasyon mula sa community pantry sa Maginhawa St. sa Quezon City na pinasimulan ng 26-taong-gulang na si Ana Patricia Non noong Abril 14, higit 300 na mga katulad na mga food stall ang umusbong sa buong bansa nang wala pang isang linggo. Pero ang tatlong mataas na executive ng Department of Interior and Local Government (DILG) at ilang mga security official ang nagbigay ng nakalilito at magkakasalungat na mga pahayag sa kung ano ang gagawin sa inisyatibang kawanggawa.

Sa isang pagbaligtad, itinanggi ng Malacañang ang pagkakaroon ng isang "verbal fishing deal" sa pagitan nina Pangulong Rodrigo Duterte at Chinese President Xi Jinping sa mga maritime area ng Pilipinas sa West Philippine Sea.

Isang vlog ni dating senador Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr. dalawang buwan na ang nadaran ang naglalaman ng mga hindi totoo at mapanlinlang na mga pahayag tungkol sa sistema ng eleksiyon sa Pilipinas at patuloy na umiikot sa social media.

Matapos hindi magpakita sa publiko nang halos dalawang linggo, lumitaw si Pangulong Rodrigo Duterte noong Abril 12 sa kanyang regular na "Talk to the People" address, ngunit gumawa ng tatlong hindi totoong pahayag sa kanyang 20-minutong pag-unang salita.

Walang katotohanan ang sinabi ni Armed Forces of the Philippines (AFP) Lieutenant General Antonio Parlade Jr. na nasa agenda ng National Democratic Front of the Philippines (NDFP), sa ilalim ng ipinanukalang Comprehensive Agreement on Social and Economic Reforms (CASER) kasama ang gobyerno ng Pilipinas, na harangin ang pagpapatupad ng national identification system.

Hindi totoo ang sinabi ng media personality na si Raffy Tulfo na pinigilan ni Health Secretary Francisco Duque III ang pribadong sektor sa direktang pagbili ng mga bakuna laban sa coronavirus disease 2019 (COVID-19) sa mga vaccine manufacturer.

Bilang sagot sa pagkondena ng apat na senador sa "red-tagging" ni National General Intelligence Coordinating Agency (NICA) Director General Alex Monteagudo sa unyon ng mga empleyado ng Senado, sinabi ni Communications Undersecretary Lorraine Marie Badoy na ang mga korte ng Pilipinas ay nagpasiya na “walang red-tagging.” Hindi totoo ang sinabi ni Badoy.

Pumasok ang ikalawang quarter ng 2021 sa Pilipinas na may record na bilang ng mga kaso ng coronavirus disease 2019 (COVID-19). Higit 864,000 na sa kasalukuyan, tinatayang aabot sa isang milyon ang bilang ng local coronavirus infection sa buong bansa sa pagtatapos ng buwan sa pagtataya ng isang research group.

Sa pagbibigay-katwiran sa kanyang pamimigay ng libreng ivermectin, isang gamot para sa parasitic infestations, sinabi ni AnaKalusugan Rep. Michael "Mike" Defensor na pinayagan itong magamit na “off-label” sa United States bilang panggamot sa coronavirus disease 2019 (COVID-19). Nakaliligaw ito.

Muling iginiit ng Chinese Embassy sa Maynila ang maling pahayag ng Beijing na ang Julian Felipe Reef (international na pangalan: Whitsun Reef) ay bahagi ng teritoryo ng China.

Sinabi ni Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo na "hindi kinakailangan" ang bakuna para makontrol ang pagkalat ng coronavirus disease 2019 (COVID-19), at ang New Zealand at Vietnam ay hindi nagpataw ng mga lockdown upang masugpo ang pandemic. Mali ang parehong pahayag.

Nakapanlilinlang ang ipinahiwatig ni Chief Presidential Legal Counsel Salvador Panelo na maaaring maiwasan na mahawahan ng SARS-CoV-2, ang virus na sanhi ng coronavirus disease 2019 (COVID-19), sa pamamagitan ng pagmumumog ng tubig na may asin.

Maraming mga Facebook user ang nagkalat noong nakaraang linggo ng isang "anunsyo" umano tungkol sa isang "circuit-breaker lockdown" sa Metro Manila nang hindi bababa sa dalawang linggo simula Marso 22 kasunod ng biglang bugso ng mga kaso ng coronavirus disease 2019 (COVID-19).

Sinabi ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) at hindi bababa sa apat na Facebook (FB) pages na ang University of the Philippines - College of Engineering (UP CoE) ay may isang sangay ng Communist Party of the Philippines (CPP). Hindi ito totoo.

Sa pagmamalaki sa tugon ng Pilipinas sa coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic, mali mali ang tinukoy ni Presidential Spokesperson Harry Roque sa global ranking ng bansa sa mga aktibong kaso ng COVID-19 at bilang ng mga kaso bawat milyong populasyon.

Sa pagkukumpara ng pagsunod ng mga mamamayan sa Pilipinas sa mga kalapit na bansa kaugnay ng mga coronavirus disease 2019 (COVID-19) health protocol, mali ang naging pahayag ni Senate President Vicente "Tito" Sotto III na ang Singapore ay nasa ilalim ng martial law.

Maling petsa ng pagkakatatag ng International Criminal Court (ICC) ang nai-ulat kamakailan ang Philippine News Agency (PNA), ang "web-based newswire service" na pinamamahalaan ng estado.

Herd immunity — ang hindi direktang proteksyon ng populasyon mula sa isang nakahahawang sakit — ang target ng karamihan ng mga gobyerno, kabilang ang Pilipinas, na umaasang makamit sa loob ng isa hanggang dalawang taon sa pamamagitan ng pagbabakuna laban sa COVID-19.

Ang kauna-unahang bakuna laban sa coronavirus disease 2019 (COVID-19) sa Pilipinas ay opisyal na pinamahalaan sa Philippine General Hospital (PGH) at limang iba pang mga referral hospital sa Metro Manila noong Marso 1.

Sa isang talumpati noong Marso 4 na wala pang 13 minuto ang itinagal, gumawa ng hindi bababa sa tatlong maling pahayag si Pangulong Rodrigo Duterte sa pagpapasinaya ng mga bagong mga paaralan sa Lawang Bato National High School (LBNHS) at Canumay East National High School (CENHS) sa Valenzuela City.

Habang inilunsad ng bansa noong Marso 1 ang pinakahihintay nitong vaccination program laban sa coronavirus disease 2019 (COVID-19), patuloy ang mga salasalabat na pahayag ng Palasyo kung kailan magpapabakuna ang 75-gulang na si Pangulong Rodrigo Duterte, at kung ito ay ipakikita sa publiko.

Sa loob ng unang anim na buwan ng 2021, inaasahang magdedesisyon si International Criminal Court (ICC) chief prosecutor Fatou Bensouda kung kanyang irerekomenda ang paglulunsad ng imbestigasyon ukol sa madugong war on drugs ni Pangulong Rodrigo Duterte.

Nakatakdang umupo sa ika-16 ng Hunyo 2021 bilang bagong chief prosecutor ng International Criminal Court (ICC) ang British lawyer na si Karim Khan, ang kapalit ng magre-retirong si Fatou Bensouda. Bago bumaba sa puwesto, tinitiyak ni Bensouda na kanyang ilalabas ang desisyon kung dapat imbestigahan ang “crimes against humanity” na naganap umano sa kampanya laban sa droga ni Pangulong Rodrigo Duterte.