Archive - Fact Check Filipino

Taun-taon, ang "pangkaraniwang" Pilipino ay gumagamit ng 591 piraso ng sachet, 174 shopping bag, at 163 plastic labo bag bawat taon, kaya’t ang single-use disposable plastik ang "pinakamalaking balakid sa maayos na waste at resource management,” ayon sa ulat ng 2019 ng environmental organization na Global Alliance for Incinerator Alternatives (GAIA).

Ang epekto ng malakas na personalidad ni Pangulong Rodrigo Duterte ay tila naipasa sa mga taong katrabaho niya at mga humahanga sa kanya. Ginagaya si Duterte ng mga kaalyado, lalo na kung pinag-uusapan ang pangunahing program ng gobyerno na giyera laban sa droga at kontra katiwalian.

Kapag nagsalita si Pangulong Rodrigo Duterte, nagmamadali ang kanyang mga tauhan para magbigay ng paglilinaw -- o sinubukan nila. Minsan, ang kanilang paliwanag ay sumusuporta sa mga pahayag ng pangulo; madalas, salungat ito.

Isang artikulo na isang taon nang online, na nag-rehash sa isang 2015 Facebook (FB) post ng magazine health show ng ABS-CBN na Salamat Dok, ang nakaliligaw na ipinarehas ang epekto ng pagkain ng tatlong piraso ng hotdog sa paninigarilyo ng isang pakete ng sigarilyo pagdating sa pagkakaroon ng cancer.

Sinabi ng International Criminal Court (ICC) noong Dis. 5 na "nais nitong wakasan" sa 2020 ang paunang pagsusuri nito sa mga umano’y krimen laban sa sangkatauhan na isinagawa ng gobyernong Duterte kaugnay ng giyera laban sa iligal na droga.

Mali si Sen. Ronald “Bato” Dela Rosa sa sinabing ang Pilipinas ang bansang may pinakamahabang baybayin sa buong mundo.

Mula sa pagtawag na "tamang hakbang," tinawag ngayon ni Presidential Spokesperson Salvador Panelo ang pakikipagulong ni Vice President Leni Robredo sa mga opisyal mula sa US at UN na "maling hakbang" na humantong sa kanyang pagpapatalsik bilang co-chair ng kampanya ng gobyerno kontra iligal na droga.

Kinontra ni Presidential Spokesperson Salvador Panelo ang naunang pahayag ni Pangulong Rodrigo Duterte na si Vice President Maria Leonor "Leni" Robredo ay nasa “need to know basis” nang siya ay Inter-Agency Committee on Anti-Illegal Drugs (ICAD) co-chair.

Dalawang litrato ng bandera ng Pilipinas na iligal na ginamit bilang tablecloth ay kasalukuyang umiikot sa Internet. Maraming mga netizen ang nag-isip na ito ay ginawa bilang bahagi ng pag-host ng bansa sa 30th Southeast Asian (SEA) Games. Hindi ito totoo.

Sinabi ng broadcaster na si Erwin Tulfo, sa kanyang news and public affairs program, na halos 200 na bagong mga airport ang maitatayo sa pagtatapos ng termino ni Pangulong Rodrigo Duterte. Mali.

Ang dating mamamahayag ng broadcast na si Jay Sonza, na dati nang nagkakalat ng maling impormasyon online, ay nagbitaw ng maling pahayag na “nais kopyahin” ni United States President Donald Trump ang giyera laban sa droga ni Pangulong Rodrigo Duterte.

Isang video na nagpapakilala sa task force ng gobyerno na tatapos ng insureksyon ng komunista ay naglalaman ng maraming mga maling detalye, mula sa estado ng ekonomiya ng Pilipinas noong 1960s hanggang sa paggamit ng isang maling logo ng ahensya sa pagpaplano ng ekonomiya ng bansa.

Walang batayan ang sinabi ni Sen. Christopher Lawrence "Bong" Go na ang bilang ng mga drug lord sa Pilipinas ay bumaba sa ilalim ng pamumuno ni Pangulong Rodrigo Duterte.

Pinalaki ng sampung beses ni House Speaker Alan Peter Cayetano ang bilang ng mga gumagamit ng iligal na droga na binanggit sa 2001 Letter of Instruction (LOI), at inulit ang walang basehang pahayag ni Pangulong Rodrigo Duterte tungkol sa kasalukuyang bilang ng mga adik sa droga.

Inutos ng pamahalaan ang mahigpit na pagpapatupad ng National Building Code (NBC) bunga ng serye ng mga malakas na lindol na nagdulot ng napakalaking mga pinsala sa mga istruktura sa Mindanao noong Oktubre.

Mali ang sinabi ni Presidential Spokesperson Salvador Panelo na si Vice President Leni Robredo ay sinabihang "huwag nang dumalo” sa mga pagpupulong ng gabinete noong 2016 dahil ayaw ng pangulo na "mapahiya" siya sa harap ng iba pang mga miyembro ng Gabinete.

Ang isang online post na nagsasabing ang katas mula sa "talbos ng kamote" o mga dahon ng kamote ay maaaring "pumatay ng cancer" ay kumakalat nang husto sa Facebook (FB) sa nakaraang tatlong buwan.

Pumayag si Vice President Leni Robredo na maging co-chairman ng Inter-Agency Committee on Anti-Illegal Drugs (ICAD) ilang oras lamang matapos sabihin ng Liberal Party (LP), na pinamumunuan ni Robredo, na hindi niya tatanggapin ang nasabing posisyon.

Ipinahiwatig ni Overseas Workers Welfare Administration Deputy Administrator Margaux "Mocha" Uson na si Pangulong Rodrigo Duterte ang "pinakamahusay" sa mga pinuno ng Southeast Asia matapos na mabigyan ng number 10 na football jersey ng Federation Internationale de Football Association (FIFA) sa Thailand noong Nob. 2.

Mula sa mas naunang posisyon na ang presumption of innocence ay maaaring talikuran, sinabi ni Presidential Spokesperson Salvador Panelo ngayon na dapat itong mapanindigan sa kaso ng nagbitiw na police chief Oscar Albayalde.

Nais ni Pangulong Rodrigo Duterte na "bilisan ang proseso" sa mga kaso ng mga may sakit at matatandang mga bilanggo o persons deprived of liberty (PDL) sa New Bilibid Prison sa Muntinlupa. Gayunpaman, naniniwala siya na ang mga nakakulong sa loob ng mahabang panahon ay mas gusto na manatili sa bilangguan dahil sila ay "naging latent homosexual."

Mula sa pagtawag sa kasikipan ng trapiko sa Metro Manila noon na isang "krisis" na nangangailangan ng emergency powers para sa pangulo, tinatawag na lang ngayon ni Transport Secretary Arthur Tugade ang sitwasyon na "problema."

Mali ang pahayag ni Sen. Christopher Lawrence "Bong" Go, ang dating Special Assistant to the President, na hindi nangako si Pangulong Rodrigo Duterte na lutasin ang pagsisikip ng trapiko sa Metro Manila.

Ang isang pekeng tanggapan ng gobyerno na tinatawag na "Philippine International Development Agency (PIDA)" ay nagpapanggap na isang ahensya na naghahanap ng mga bagay na kinakailangan sa ilalim ng National Economic and Development Authority (NEDA). Hiniling ng isang mambabasa sa VERA Files na suriin ang pagiging lehitimo ng ahensya matapos ang na umikot sa social media ang isang post tungkol dito.

Binalaan ni Sen. Richard Gordon ang "ninja cops" — mga opisyal ng pulisya na sinasabing sangkot sa iligal na droga — na nahaharap sila sa sentensyang kamatayan, na hindi na umiiral sa bansa.

Nailantad ang ilang kahinahinalang pagkilos sa imbestigasyon ng Senado sa kontrobersyal na Good Conduct Time Allowance (GCTA) — kabilang na ang paglipat ng 10 “high profile" na mga bilanggo sa New Bilibid Prison (NBP) sa pasilidad ng Philippine Marines noong Hunyo 12. (Tingnan ang VERA FILES FACT CHECK: Then and now: How these lawmakers stand on the death penalty)

Inulit ni Pangulong Rodrigo Duterte ang nauna niyang maling pahayag na gumawa siya ng eksepsiyon sa kanyang patakaran ng hindi pagtanggap ng mga parangal at award.

Sa isang talumpati sa ika-74 sesyon ng United Nations General Assembly (UNGA) noong Set. 28, sinabi ni Foreign Affairs Secretary Teodoro "Teddy Boy" Locsin, Jr., na ang pagsulong ng gobyerno ng Pilipinas sa pagkamit ng "adhikain" ng mga tao, tulad ng paglaban sa kahirapan at krimen, hindi masusukat batay lamang sa income per capita o karaniwang kita ng bawat tao.

Binuhay muli ni Buhay party-list Rep. Lito Atienza ang isang luma at maling pahayag na ang bakunang Tetanus Toxoid (TT) ay "nilalagyan ng pampabaog."

Hindi mga iligal na droga ang opisyal na dahilan ng giyera na nagwasak sa Marawi City noong 2017, ngunit ito ang sinabi nina Pangulong Rodrigo Duterte at Foreign Affairs Secretary Teodoro "Teddyboy" Locsin, Jr. sa labas ng bansa sa magkahiwalay na pahayag, ilang araw lamang ang pagitan.